Lathyrus oleraceus (Bezelye) halihazırda bazı kaynaklarda Pisum sativum adı ile geçmektedir. Genellikle 10 cm ila 2 metre büyüyebilen sarılıcı bir bitkidir. Yaprakçıklar 1 ila 4 arası çift halinde ve düz ya da dişlidir. Kulakçık 1,5 ila 8 cm uzunluğunda ve eğikçe yumurtamsıdır. Çiçek kurulu 1 ila 3 arası sayıda çiçek taşır. Meyve 4 ila 7 cm uzunluğunda ve dikdörtgensi ila şeritsidir. Çiçekler erseliktir. Tohumlar ekilmeden yirmi dört saat önce ılık suda bekletilmelidir. Tohumların çimlenmesi için sıcaklığın en az 10 derece olması gereklidir. Bunlar bir hafta sonra çimlenir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir ancak mutfak değeri nedeniyle günümüzde dünyanın tamamında yetiştirilmektedir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Bahçeler, tarlalar ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adları

Dilimizde bezelye adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca çok tutkulu anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından kullanılmıştır ve cinse bağlı bazı türlerin afrodizyak oldukların yönündeki inanışa işaret eder. Cinsin Türkçe adı mürdümük Farsça kökenlidir ve olasılıkla mercimek için kullanılmıştır. Bu kelime ayrıca Farsçada gözbebeği anlamına gelir, mercimek tohumları ile gözbebeği arasında yüzeysel bir benzerlik mevcuttur. Tür adı Latince sebze anlamına gelir. Türün, yenilebilir olmasına işaret eder.

Tarihi

Bağırsakları yumuşatır, idrarı söktürür, cilde sağlıklı bir görünüm verir, âdet söktürür, fetüsü dışarı çeker ancak gaza neden olur. Özellikle haşlanmışı balla uygulanırsa testis iltihapları, deri döküntüsü, uyuz, cilt altına yayılan siğil ve kötü yaralar için iyidir. DI 2-104.