Lamium purpureum (Balotu)

---

Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Avrupa-Sibirya elementi.

Dolaşım

Bitkiler › Ballıbaba takımı › Ballıbabagiller › Ballıbaba › Balotu

Dağılımı

Bitki doğal olarak Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir.

Genel bilgiler

5 ila 35 cm büyüyebilir. Yapraklarda ince tüyler görülür, altı yeşil, üstü mor gölgelidir. Bunlar geniçe yumurtamsı, yumurtamsı böbreksi ya da dairesel, 2 ila 4 cm genişlik ve uzunluktadır. 1 ila 2 cm uzunluğunda sap görülür ve kenarları dalgalı tırtıklıdır. Çiçek halkaları 2 ila 3 arası sayıda ve her biri yaklaşık 6 çiçeklidir. Tek simetrili çiçekler parlak kırmızı-mor renkli, taç yaprağın üstü kaput biçimlidir ve küçük pençe benzeri loblar vardır. Taçta bir tüy hattı görülür. Kış mevsiminde ılık havalarda dahi çiçek üretebilir. Çiçekler erseliktir. Tohumlar olgunlaştığında doğrudan dışarı ekilebilir.

Gözlem

Her türden habitat alanında görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca “şaşkın ağız” anlamına gelir. Cinsin iki dudaklı çiçek yapısına işaret eder. Tür adı Latince “mor” anlamına gelir. Türün çiçek rengine işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Lamium purpureum foetidum, folio subrotundo”dur.

Mutfak

Genç bireylerin yaprak ve üst bölümleri salatalara eklenerek tüketilebilir.

Geleneksel tıp

Terletici, idrar söktürücü, büzücü, müshil ve kanama durdurucu özelliği vardır. Kaynatılarak hazırlanan özü, hemoraji kontrolünde yararlıdır. Ezilmiş yaprakları kesik ve yaralar için kullanılır. Üst bölümleri boğaz ağrısı ve bademcik iltihabı vakalarında kullanılır. Clinopodium vulgare ve Lamium purpureum üst bölümleri kaynatılarak karın üzerine uygulanarak sarıldığında mide ağrısı tedavisinde etkilidir.

Plinius: Yaprak ve sapları sirkede bekletilerek inatçı yaralara uygulanır. Tuzla birlikte çürük ve yaraları iyileştirir.

Fotoğrafları

Literatür

Species Plantarum 2: 579. 1753. L.