Lamium amplexicaule (Baltutan) genellikle 5 ila 30 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık bir bitkidir. Gövde uzun ve ince tüylerle kaplıdır. Yapraklar karşılıklı dizilişli, yuvarlak, 2 ila 3 cm çapında ve kenarları lobludur. Çiçekler pembe ile mor arası renklerde, 1,5 ila 2 cm uzunluğundadır. Alt yapraklar saplı iken, üsttekiler sapsız ve gövdeye kaynaşıktır. Yaprak ayası tüylü, böbrek şekilli ve yuvarlak tırtıklıdır. Çanak beş lobludur ve çiçek açtıktan sonra kapanır. Taç morumsu pembe ve 15 ila 20 mm uzunluğundadır. Üst çiçek dudağı dışbükey, 3 ila 5 mm uzunluğundadır. Alt dudak üç lobludur. İkisi uzun ikisi kısa dört ercik görülür. Fındıkçık 1,9 ila 2,5 mm uzunluğunda, 0,9 ila 1,5 mm genişliğinde, pürüzsüz, koyu kahverengi ve zaman zaman beyaz beneklidir. Erken dönemde çiçek açan bitki, tozlayıcı böceklerin olmamasını kendi kendini tozlayabilme yeteneği ile telafi eder. Tohumların elaiosome denilen etli yapıları vardır, bu sayede tohumlar karıncalara tarafından taşınır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Kuzey Afrika ve Avrasya’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Alt türler, Sinonimler, Herbaryum] Çayır, tahrip edilmiş araziler, yol kenarı ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle şubat ve kasım ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adları

Dilimizde baltutan adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca şaşkın ağız anlamına gelir. Cinsin iki dudaklı çiçek yapısına işaret eder. Tür adı Latince sarılıcı anlamına gelir ve açık bir şekilde türün üst yapraklarının gövdeyi sarılıcı olmasına işaret eder. Özgün tanımda bu “foliis floralibus sessilibus amplexicaulibus obtusis” olarak belirtilmiştir.