Site icon Kocaeli Bitkileri

Lactuca viminea (Çukur çıtlığı)

Çukur çıtlığı

Lactuca viminea: 06/09/2020; Serindere Kanyonu; 450 m.; ormanlık. © Hüseyin Cahid Doğan

Özet

Lactuca viminea (Çukur çıtlığı) genelde makilik alanlarda görülen ve yaz ortasından güz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Lactuca

Marul

Tanımı

Lactuca viminea (Çukur çıtlığı) genellikle 30 ila 130 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Kazık köklü, beyazımsı ya da saman rengi, ince, dik ve tüysüzdür. Taban ve orta yapraklar derin teleksi ya da çengel dişli derin teleksi, 4 ila 10 arası genellikle dar düz ya da dişli yanal loblu, sapsız, tüysüz ya da kıvrık tüylüdür. Üstteki yapraklar lobsuz ve şeritsidir. Çiçek kurulu genellikle çok dallı, zaman zaman basit, çok sayıda çiçek başını tek ya da küçük kümeler halinde taşır. Çiçek başları 4 ila 5 arası dilsi çiçekçiği bulundurur ve disk çiçeği görülmez, sap ve bırahte tüysüzdür. İnvolukrum 8,5 ila 21 mm uzunluğunda, meyve zamanı çiçek zamanına göre daha uzun; filariler 9 ila 11 arası sayıda, tüysüz ve zaman zaman mor lekelidir. Çiçekler 1,3 ila 1,6 cm çapındadır. Kapçık 9,5 ila 15 mm uzunluğunda ve siyahımsıdır. Sorguç 4,5 ila 10,5 mm uzunluğunda ve beyazdır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa ile orta Asya arasında kalan bölgede yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Yol kenarı, yamaçlar ve kayalık bölgelerde görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 400 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür

Türkçe adı

Dilimizde çukurçıtlığı adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca sütlü anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı bazı türlerin sütlü özsuyuna sahip olmasına dikkat çekmektedir. Kelime marulun kadim adıdır. Yaban domuzu saldırısına uğrayıp yaralanan Adonis, marul yapraklarının altına saklanmıştır. Hera’nın marul yedikten sonra hamile kalabildiği söylenir. Cinsin Türkçe adı olan marul, Yunanca maralion (μαρούλιον) kelimesinden türetilmiştir. Tür adı Latince sepet örgüsü anlamına gelir. Büyük ihtimalle bitkinin bu amaçla kullanılmasına işaret eder. Bitkinin esnek bir yapısı vardır.

Fotoğrafları

Exit mobile version