Lactuca saligna (Deli marul)

derleyen:

Özet

Lactuca saligna (Deli marul) genelde işlenmemiş arazilerde görülen ve yaz ortasından güz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Lactuca

Marul

Tanımı

Lactuca saligna (Deli marul) genellikle 10 ila 65 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde yatık ya da diktir. Yapraklar değişken, koyu yeşil renkli, şeritsi ila derin teleksi, kenarları düz ya da dişlidir. Çiçek kurulu başak formunda ve çok sayıda çiçek başı bulundurur. İnvolukrum 6 ila 9 mm uzunluğundadır. Çiçekçikler 6 ila 12 adet olup taç soluk sarı renklidir. Filariler zaman zaman mor bezeli ve meyve zamanı genellikle diktir. Kapçık koyu kahverengi, düzleştirilmiş, eliptik ila ters yumurtamsı, 2,5 ila 3,5 mm uzunluğunda ve gagası ipliksidir. Sorguç 5 ila 6 mm uzunluğunda ve beyaz renklidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ve Avrupa ile İran arasındaki yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne yayılmıştır. [HaritaSinonimler] Tarlalar, yamaçlar ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde deli marul adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca sütlü anlamına gelir. Cinse bağlı bazı türler sütlü özsuyuna sahiptir. Kelime marulun kadim adıdır. Yaban domuzu saldırısına uğrayıp yaralanan Adonis, marul yapraklarının altına saklanmıştır. Hera’nın marul yedikten sonra hamile kalabildiği söylenir. Cinsin Türkçe adı olan marul, Yunanca maralion (μαρούλιον) kelimesinden türetilmiştir. Tür adı Latince söğüt gibi anlamına gelir. Yapraklarının söğüt (Salix) yaprağına benzemesine işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Lactuca sylvestris altera, angusto saligno folio: costa albicante”dir.

Fotoğrafları