Isatis glauca subsp. galatica (Yılangelmez)

derleyen:

Özet

Isatis glauca subsp. galatica (Yılangelmez) genelde kayalık alanlarda görülen ve bahar sonundan yaz ortasında kadar çiçek açan endemik bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Brassicales

Turp takımı

Brassicaceae

Turpgiller

Isatis

Çivitotu

Tanımı

Isatis glauca subsp. galatica (Yılangelmez) genellikle 50 ila 100 cm boylanabilen çok yıllık bir bitkidir. Gövde çıplak, havlı ya da alt bölümde kıllı bir bitkidir. Yapraklar derimsi ya da kalınca, mumsu, kenarları düz, çıplak ya da seyrekçe kıllı, sıklıkla kuruduğunda sarımsı yeşil renkli, orta gövde yaprakları kulaklı ya da çok kısa sivrice kulaklıdır. Çiçek durumu bileşik salkım ve 12 ila 30 cm uzunluğundadır. Çiçekler 3 ila 5 mm çapında, kuruduklarında sıklıkla pirinç renginde ve taç yapraklar çıplaktır. Meyve dikdörtgensi, eliptik ya da darca kamamsı dikdörtgensi, çıplak, kadifemsi ya da kaba tüylü, orta damar ince ve belirsizdir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita] Kayalık bölgelerde görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 400 ila 1200 metreye kadar olan rakımlarda Başiskele ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde yılan gelmez adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca yara iyileştirici anlamına gelir. Cinse ait bazı türlerin iyileştirici özelliklerine işaret eder. Ayrıca Aramice satis (סטיס) kelimesi boya anlamına gelir, Isatis tinctoria’dan antikçağda giysileri boyamak için mavi boya elde edilirdi. Tür adı Latince tozla kaplı anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yapraklarının mumsu yapısına işaret eder. Alttür adı Latince Galatya anlamına gelir. Günümüzde Eskişehir-Ankara arasında kalan bölgenin kadim adıdır ve alttürün tip yeridir.

Fotoğrafları