Site icon Kocaeli Bitkileri

Isatis (Çivitotu)

Yılangelmez

Isatis glauca subsp. galatica: 14/04/2018; Serindere Kanyonu; 450 m.; ormanlık. © Hüseyin Cahid Doğan

Özet

Isatis (Çivitotu) bazı üyeleri boya için yetiştirilen ve genelde teşhisi güç olan türleri barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Brassicales

Turp takımı

Brassicaceae

Turpgiller

Tanımı

Isatis (Çivitotu) tek, iki ya da çok yıllık otlardan oluşan bir cinstir. Tüysüz ya da basit tüylüdürler. Gövde dik, tabanda basit ve üst bölümde salkımlı dallıdır. Taban yaprakları sapsız ya da saplı, rozet halinde ya da değil, basit ve kenarları düz, dişli ya da teleksi lobludur. Gövde yaprakları sapsız ve sıklıkla kulaksıdır, tabanda okbaşlı ya da sarılıcı ve kenarları düz ya da dişlidir. Çiçek kurulu yalancı şemsiye halinde, çok çiçekli, bırahtesiz ve meyve zamanı belirgin biçimde uzatılmıştır. Çiçek sapı meyve zamanı ipliksi, sıklıkla uca doğru kalın ve çomaksıdır. Çanak yapraklar yumurtamsı ya da dikdörtgensi, dik ve yayılıcı ve yanal çiftin tabanı kesecikli değildir. Taç yapraklar parlak sarı renkli, çanak yapraklarla aynı uzunlukta ya da onlardan daha uzun, ters yumurtamsı, kaşıksı, dikdörtgensi, ters mızraksı ve ucu küt ya da neredeyse derin girintilidir. Ercik altı adettir. Meyve kendi kendine açılmaz, dikdörtgensi, yumurtamsı, yüreksi, eliptik, ters mızraksı, kaşıksı ya da dairesel ve sapsızdır. Tohumlar kanatsız ve darca dikdörtgensidir. Cins Akdeniz havzası ve Asya’ya özgüdür ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca yara iyileştirici anlamına gelir. Cinse ait bazı türlerin iyileştirici özelliklerine işaret eder. Ayrıca Aramice satis (סטיס) kelimesi boya anlamına gelir, Isatis tinctoria’dan antikçağda giysileri boyamak için mavi boya elde edilirdi.

Kocaeli’ndeki türler

Exit mobile version