Tanımı
20 ila 50 cm büyüyebilir. Gövde ince, birkaç dallıdır. Kümeleri oluşturabilen ikincil kökleri olan geniş rizomlara sahiptir. Dik ya da hafifçe orak biçimli yapraklar gri yeşil renklidir ve tabanları mor menekşedir. Bunlar 10 ila 25 cm uzunluğunda ve 1,5 ila 2,5 cm genişliğindedir. Sıpata mor lekelidir. Gövde sekize kadar çiçek bulundurur. Çiçekler kokulu, 4 ila 8 cm çapında, sarı ya da mavi renklidir.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita] Kayalık bölgeler ve orman açıklıklarında görülür. Başiskele ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenmiştir. Nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açar. 200 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adı
Dilimizde mor süsen adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adını Iris’ten almıştır. Hesiodos, Iris’in gökkuşağını simgelediğini, bu nedenle yer ile gök ya da diğer bir deyişle tanrılar ile insanların arasında bir köprü görevi gördüğünü kaydetmektedir. Doğallıkla Iris, tıpkı Hermes gibi tanrıların habercisidir. Çoğunlukla Hera’nın sürdüğü at arabasının arkasında oturur bir biçimde resmedilmiş olan İris, birçok primitif kavimde görülen, gökkuşağının cennetle yeryüzü arasında bir iletişim görevi üstlendiği yönündeki inanışın kişiselleştirilmiş halidir. Çiçeklerinin yoğun renk varyasyonuna sahip olması nedeniyle gökkuşağı ile ilişkilendirmiştir. Tür adı Latince mor bırahteli anlamına gelir. Türün ayırt edici özelliğine işaret eder, çiçeklenme zamanı bırahte mor bezelidir.
Görüşünüzü Yazın