Inula (Yolotu)

Özet

Inula (Yolotu) bir dizi süs bitkisinin yanı sıra binlerce yıldır bilinen tıbbi bitkileri de barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Inula (Yolotu) çoğunlukla çok yıllık otlar ve çalımsılardan oluşan bir cins olup, az sayıda tek ya da iki yıllık türleri de barındır. Bazı türler birkaç santimetre boyundayken bazıları 3 metreye kadar uzayabilmektedir. Gövde dik ya da yükselici, genellikle dallıdır. Yaprak almaşlı dizilişli, basit, genellikle sapsız, sıklıkla tabanda rozet halinde ve kenarları düz ya da dişlidir. Çiçek başları tek ya da birkaç adettir, bunlar tablamsı ya da ışınsaldır. İnvolukrum yarı kürese ya da çan biçimindedir. Filariler birkaç sıra halinde ve kâğıtsıdır. Dilsi çiçekçikler yoktur ya da eğer varsa dişi uçları 2 ila 3 dişlidir. Dişi tüpsü çiçekçikler 4 lobludur. Tüpsü çiçekler ise erselik ve beş lobludur. Kapçık silindirik ve kabarık çizgilidir. Sorguç tek sıra halinde sakallı kıllıdır. Cins Avrasya ve Afrika’ya özgüdür ancak günümüzde neredeyse dünyanın tamamına dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins uğruna doğu ile batı arasındaki ilk çok uluslu savaşın yapıldığı Hellen’in (Ἑλένη) adını taşımaktadır. Plinius, çiçeğin Hellen’in gözyaşlarının toprağa düştüğü yerden çıktığını ifade etmektedir. Hellen’in efsanevi güzelliğinden kinaye, bitkiden elde edilen krem, Roma’da gençleştirici ve güzelleştirici olarak kullanılmıştır. Hellen, antik çağ yazınının en popüler karakterlerinden biridir. Homeros’un İliada ve Odysseia adlı eserleri dışında, Aristofanes, Marcus Tullius Cicero, Publius Vergilius Maro, Euripides, vb. antik çağ yazarı Hellen ve onun etrafında şekillenen efsane hakkında yazmıştır. Buna göre, Sparta Kralı Menalaos’un karısı olan Hellen ile Troia kralı Priam’ın oğlu Paris birbirlerine âşık olurlar ve gizlice Troia şehrine kaçarlar. Bu durum üzerine Menalaos’un abisi Agamemnon önderliğindeki Aka ittifakı Troia şehrine saldırır ve on yıl süren savaş sonunda şehri ele geçirerek tahrip ederler. Hellen, Menalaos ile Sparta’ya geri dönmek zorunda kalır. Sağ kalan Troialılar ise denizi geçerek İtalya yarımadasına geçerler, bu kafilenin torunları Roma Krallığını kurarlar.

Kocaeli’ndeki türler

Inula thapsoides

Kanatlı andızotu