Hypericum perfoliatum (Binbirdelik otu)

Tanımı

Hypericum perfoliatum (Binbirdelik otu), Kantarongiller (Hypericaceae) ailesine bağlı Kantaron (Hypericum) cinsinden genellikle 15 ila 80 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Gövde dik ya da yatık olabilir. Yapraklar 13 ila 60 mm uzunluğunda, yumurtamsı, üçgensi mızraksı ya da nadiren şeritsi, üst bölüm bazen siyah bezeli kirpikli, genellikle yoğun saydam noktalıdır. Çanak yapraklar dikdörtgensi, sivri ila yuvarlaktır. Taç yapraklar 9 ila 14 mm uzunluğunda ve siyah benekli ya da değildir. Kapsül 5 ila 6 mm uzunluğunda geniş biçimde yumurtamsıdır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Ancak günümüzde Amerika’ya da dağılmıştır. Ormanlık alanların sınırları, kayalık bölgeler ve nemli çayırlarda görülen bitki umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Harita → Alt türler → Sinonimler → Herbaryum

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca resim üzerinde anlamına gelir. Eski kültürlerde bitkinin kötü ruhları uzak tutmak amacıyla resimlerin ve ikonların üzerine konulmasına atıftır. Buna benzer bir yaklaşım Hristiyan teolojisinde de mevcuttur. Vaftizci Yahya olarak bilinen (İslam teolojisinde Herod tarafından idam edilen Yahya peygamber) karakterin yortusu 24 haziranda kutlanır. Bu gün boyunca Hristiyanlar sarı kantaron otu toplayarak evlerine getirirler. Böylece kötü ruhları kovduklarına inanırlar. Yahya’nın başının kesildiği tarih olan 29 Ağustos’ta ise sarı kantaronun yapraklarında kana benzer lekeler oluştuğuna inanılır. Epitet Latince sarılıcı anlamına gelir ve açık bir şekilde türün yapraklarının gövdeye sarılıcı karakterine işaret eder.

Tarihi

İnce gövdeli ve ince dallı olması ile kantarondan ayrılır. Sap kırmızıdır. Ezildiğinde şarap renkli bir sıvı çıkar. Çiçekler sarı renklidir. Tohumlar kapsül içindedir. Yaprakları ovulduğunda reçine benzeri bir koku yayar. Tohumu öğütülerek içilirse boşaltım sistemini temizler. Siyatik rahatsızlığında etkilidir. Sarıldığında yanıkları iyileştirir ve kanama durdurucudur. DI 3-156.