Hypericum montbretii (Çay kantaronu)

derleyen:

Tanımı

60 cm büyüyebilir. Gövde dik ya da yatık, az sayıdadır. Çiçeklenmenin hemen altından dalsızdır. Gövde başlangıçta 2 ila 4 arası dar çizgili, daha sonra silindirik, salgısız ya da birkaç dağınık kırmızı bezeli, boğumlar 25 ila 70 mm uzunluğunda ve yapraklardan uzundur. Yapraklar sapsız, sarılıcı, dik biçimde yayılmış; yaprak ayası 15 ila 55 mm uzunluğunda, 5 ila 30 mm genişliğinde, yumurtamsı ila dikdörtgensi ya da üçgensi mızraksı ila şeritsi mızraksı arası, alt bölümleri soluk; tepede sivri ila yuvarlak ya da yarı sivri, kenarları düz, nadiren tüm yaprakların kenarları siyah bezeli minik dişli, taban yüreksi ila nadiren yuvarlaktır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Kafkasya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Ormanlık alanların sınırları, kayalık bölgeler ve yamaçlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açar. 300 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde çay kantaronu adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca resim üzerinde anlamına gelir. Eski kültürlerde bitkinin kötü ruhları uzak tutmak amacıyla resimlerin ve ikonların üzerine konulmasına atıftır. Buna benzer bir yaklaşım Hristiyan teolojisinde de mevcuttur. Vaftizci Yahya olarak bilinen (İslam teolojisinde Herod tarafından idam edilen Yahya peygamber) karakterin yortusu 24 haziranda kutlanır. Bu gün boyunca Hristiyanlar sarı kantaron otu toplayarak evlerine getirirler ve böylece kötü ruhları kovduklarına inanırlar. Yahya’nın başının kesildiği tarih olan 29 Ağustos’ta ise sarı kantaronun yapraklarında kana benzer lekeler oluştuğuna inanılır. Tür 31 Ocak 1780 – 7 Nisan 1801 yılları arasında yaşamış Fransız bitki bilimci Ernest Coquebert de Montbret’e adanmıştır.