Hypericum (Kantaron)

Tanımı

Ot ya da çalılardan oluşan bir cinstir. Çiçekler erseliktir. Çanak yaprak beş adettir. Taç yaprak beş adet, genellikle sarı renkli, sıklıkla kırmızı lekeli ya da damarlıdır. Ercikler demet halindedir. Cins dünyanın büyük bölümünde yayılış gösterir. Çok sayıda türü antikçağdan beridir tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca resim üzerinde anlamına gelir. Eski kültürlerde bitkinin kötü ruhları uzak tutmak amacıyla resimlerin ve ikonların üzerine konulmasına atıftır. Buna benzer bir yaklaşım Hristiyan teolojisinde de mevcuttur. Vaftizci Yahya olarak bilinen (İslam teolojisinde Herod tarafından idam edilen Yahya peygamber) karakterin yortusu 24 haziranda kutlanır. Bu gün boyunca Hristiyanlar sarı kantaron otu toplayarak evlerine getirirler ve böylece kötü ruhları kovduklarına inanırlar. Yahya’nın başının kesildiği tarih olan 29 Ağustos’ta ise sarı kantaronun yapraklarında kana benzer lekeler oluştuğuna inanılır.

Tarihi

Erken İslam tıp metinlerinde bitkiden kantaron olarak bahsedilmez, bunun yerine “heyufarikun” ve “dazi” adlarının tercih edildiği görülür. Kantaron ise farklı iki tür için kullanılır. 15. yüzyıla gelindiğinde bitkinin adı ansızın kantaron olmuş gibi görülür. Günümüzde de bu adla meşhurdur. Şu bir gerçek ki en az bir Hypericum türü antikçağın “panakeia” (her derde deva) olarak bilinen bitkilerinden biridir. Bu bitkilerin bazılarının özelliklerinin ise ölümsüz Chiron tarafından keşfedildiğine inanılır ve bazen bu bitkiler bu karaktere izafe edilerek “chironion” adı ile bilinir. Bu durumda kantaron adının kullanımı bu bağıntı göz önüne alındığında mantıksal bir çerçeveye oturmaktadır. Bitki batıl inancı simgeler.