Bahçe sümbülü
Anahtar kelimeler: Süs bitkisi, Zehirli bitki, Kozmetik.
Dolaşım
Bitkiler › Kuşkonmaz takımı › Kuşkonmazgiller › Sümbül › Bahçe sümbülü
Dağılımı
Bitki doğal olarak Türkiye ve Ortadoğu’da yayılış gösterir.
Genel bilgiler
Soğanı 3 ila 7 cm çapındadır. Yapraklar 4 ila 6 arası sayıda, 15 ila 30 cm uzunluğunda, 1 ila 3 cm genişliğinde, şeritsi ila şeritsi eliptik ve kenarları pürüzsüzdür. Sıkapa 1 ila 2 arası sayıda ve salkım dahil 10 ila 30 cm uzunluğundadır. Salkım gevşek ve 2 ila 8 arası sayıda çiçeklidir. Çiçek örtüsü soluk gri ila menekşe mavisi ya da nadiren beyaz renklidir. Kapsül 10 mm çapında ve küreseldir. Çiçekler kokuludur. Tohumlar, karıncalar tarafından taşınabilmelerini sağlamak için elaiosome denilen yapıya sahiptirler.
Gözlem
Bahçeler, mezarlıklar ve yol kenarında görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Bahçe sümbülü.
Çiçek zamanı
Mart-Nisan ayları.
Yükseklik
0-600 metre arası.
Etimoloji
Adını Apollon’un arkadaşı Hyacinth’ten (Ὑάκινθος) almaktadır. Krokus ve Hermes hikâyesine benzer biçimde, iki arkadaş disk atma oynarken Apollon yanlışlıkla Hyacinth’in ölümüne neden olur. Arkadaşının ölümüne üzülen Apollon, onu sümbül çiçeğine dönüştürür. Çiçekte görülen ve Yunanca üzüntü bildiren bir nida olan αι harflerinin, Apollon’un üzütüsünü temsil ettiğine inanılmaktadır. Diğer bir anlatıya göre; hem Apollon hem de rüzgâr tanrısı Zephyrus tarafından sevilen Hyacinth, tercihini Apollon’dan yana kullanınca Zephyrus tarafından yok edilmiş ve Apollon tarafından da sümbüle dönüştürülmüştür. Tür adı Latince “doğulu” anlamına gelir. Türün Avrupa’nın doğusunda yayılış göstermesine işaret eder.
Biliyor musunuz?
Çiçeklerinden elde edilen yağ parfümeride kullanılır.
Dikkat
Soğanı zehirlidir ve tüketilmemelidir. Usaresi dermatite neden olabilir.
Fotoğrafları
Literatür
Species Plantarum 316. 1753. L.