Humulus lupulus (Şerbetçi otu)

derleyen:

cins:

Plantae

Bitkiler


Rosales

Gül takımı


Cannabaceae

Kenevirgiller


Humulus

Şerbetçiotu

Şerbetçi otu

Humulus lupulus

Humulus lupulus (Şerbetçi otu) hakkında genel bilgiler.

5 metre büyüyebilir. Gövdeleri ince, tırmanıcı, sarılıcı ve üzeri sert tüylerle örtülüdür. Yapraklar karşılıklı dizilişli, uzun saplı, kulakçıklı ve yürek şeklindedir. Yaprakların da üst yüzeyleri sert tüylüdür. Erkek çiçekler yeşilimsi sarı renklerde ve bileşik salkım durumunda, dişi çiçeklerse yuvarlak kozalaklar halinde toplanmışlardır. Dişi çiçeklerin etrafında bırahte denilen geniş, oval taşıyıcı yapraklar ve bunların üzerinde de salgı tüyleri bulunur. Tohumlar eylül ve ekim arası olgunlaşır. Çiçekler iki evciklidir. Zengin tınlı toprağı tercih eder. -20 dereceye kadar dayanıklıdır. Tohumlar hızlı çimlenir.

Tür adı Latince küçük kurt anlamına gelir. Bitkinin sarılıcı yapısına işaret eder. Bitki tıpkı bir kurt sürüsü diğer bitkileri sararak boğmaktadır. Bitki ayrıca lupus salictarius olarak bilinir, bu söğüt kurdu anlamına gelir ve bitkinin özellikle söğütlere sarılmasına işaret eder.

Gözlem bilgileri

Coğrafi dağılım

Bitki doğal olarak batı Asya, kuzey Amerika ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler]

Habitat

Çalılık ve yol kenarında görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.

Türkçe adı

Dilimizde şerbetçi otu, bira çiçeği, maya çiçeği, maya otu ve ömer otu adları ile bilinmektedir.

Çiçek zamanı

Haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açar.

Rakım

Deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Kullanım bilgileri

Gıda

Genç yaprak ve sürgünler pişirilerek tüketilebilir. Genç yaprakları salatalara eklenir. Yaprak ve erkek meyvelerden çay elde edilir. Dişi çiçekler bira yapımında kullanılır. Bitkiden elde edilen yağ unlu mamuller ve sütlü tatlılarda tatlandırıcı olarak kullanılır.

Pratik

Yaprak ve çiçeklerden kahverengi boya elde edilir. Dişi meyvelerden elde edilen yağ parfüm yapımında kullanılır. Bitkiden cilt yumuşatıcı krem ve losyon yapılır.

Tıp

Az dozlarda iştah açıcı, idrar arttırıcı, yatıştırıcı etkilere sahiptir. Beden ve zihin üzerinde sakinleştirici ve yatıştırıcı etkisi vardır. Dişi meyveler; yatıştırıcı, antiseptik, spazm çözücü, idrar söktürücü, ateş düşürücü, uyuşturucu, yatıştırıcı, sakinleştirici, mide kuvvetlendiricidir. Güçsüzlük, iştahsızlık, deliryum, ishal, hazımsızlık, ateş, histeri, uykusuzluk ve sarılık vakalarında başvurulur. Meyvedeki tüyler emziren annelerde süt artışı sağlar. Meyve yara ve çıbanlara lapa halinde uygulanır.

Dikkat!

Aşırı dozda alınırsa bulantı ve kusma yapar. Bazı insanlarda dermatite neden olabilir. Bitkideki tüyler gözleri tahriş edebilir. Yatıştırıcı etkisi depresyonu kötüleştirebilir. Hamilelik döneminde, meme, rahim ve rahim ağzı kanseri vakalarında uzak durulmalıdır.