Himantoglossum caprinum (Kayışlı keşkeş)

Tanımı

100 cm büyüyebilir. Gövde üst bölümde mor menekşe lekelidir. Yapraklar mızraksı, alttakiler daha geniştir. Çiçek kurulu başak formunda gevşek, 45 cm uzunluğunda ve 1,5 cm genişliğindedir. Bırahte darca mızraksıdır. Çiçekler genellikle parlak mor renklidir. Çanak yaprak yumurtamsı dikdörtgensi, 14 ila 17 mm uzunluğunda ve yeşilimsi mor sorguç formundadır. Dudak büyük, koyu mor tüylü, orta lob 10 cm uzunluğunda ve 1,5 ila 2,5 mm genişliğinde, tepede derince bölünmüştür. Mahmuz koniksi ve 4 ila 5 mm uzunluğundadır.

Gözlem bilgileri

Avrupa’dan İsrail ve İran’a kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Ormanlık alanların sınırlarında, makilik ve çalılıklarda görülür. Karamürsel ilçesinde 3, İzmit ilçesinde 2, Gebze ilçesinde 2, Derince ilçesinde 1 ve Kandıra ilçesinde 1 birey saptanmıştır. Haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açar. 300 ila 1400 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde kayışlı keşkeş adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Yunanca yukarıda büyüyen anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından kullanılmıştır ve bitkilerin süt kesici özelliklerine işaret etmektedir. Tür adı Yunanca hayvan gıdası anlamına gelir. Geyik gibi bazı otçul vahşi hayvanların bu orkidelerle beslenmesine işaret eder. Bitkinin, düğünçiçeğigiller ailesine bağlı Helleborus cinsi ile bir ilgisi bulunmamaktadır ancak iki bitkinin ortak özelliği vahşi hayvanlar tarafından tüketilmeleridir.

© Doğan, Hüseyin (2022). Kocaeli Bitkileri.