Hieracium pannosum subsp. bornmuelleri (Pala şahinotu)

Özet

Hieracium pannosum subsp. bornmuelleri (Pala şahinotu) yüksek rakımlardaki yamaçlarda görülen endemik bir bitkidir.

Hiyerarşi

Tanımı

Hieracium pannosum subsp. bornmuelleri (Pala şahinotu) genellikle 20 ila 65 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Gövdede çok sayıda yıldızsı tüy görülür ve yoğun biçimde sorguçsu tüylerle ülgerlidir. Yapraklar 6 ila 25 arası sayıda, 4 ila 15 cm uzunluğunda, 1,5 ila 4 cm genişliğinde, tabandan yukarı doğru gidildikçe boyları kısalma eğiliminde, dikdörtgensi ters mızraksı ya da eliptik, çoğunlukla sivri uçlu, kenarları dişli, sarılıcı bir tabanda doğru daralıcı ve uzun sorguçsu tüylerle yünlüdür. Çiçek başı 1 ila 20 arası sayıda, çiçek kurulu sapı 20 cm uzunluğunda, 1 ila 3 arası sayıda şeritsi ya da mızraksı bırahtelidir ve bunlar da uzun sorguçsu tüylerle kaplıdır. İnvolukrum 12 ila 18 mm uzunluğundadır. Filariler şeritsi mızraksı, küt ya da sivri uçlu, birkaç yıldızsı tüylü ve uzun sorguçlu tüylerle yünlüdür. Dilsi çiçekler çıplaktır. Kapçık 4 ila 4,5 mm uzunluğunda, soluk kahverengi ya da koyu mor renklidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. Diğer yandan Kafkasya’da da görülebileceği düşünülmektedir ancak henüz Türkiye dışından rapor edilmemiştir. [Harita, Sinonimler] Orman açıklıkları, çayırlar ve kayalık yamaçlarda görülen bitki umumiyetle haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 500 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Başiskele ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde pala şahinotu adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca şahin anlamına gelir. Bitki ile beslenen şahinlerin görme yeteneklerini bitkiden aldıklarına inanılmasına atıfta bulunur. Plinius şöyle der: “Bu bitki hieracion olarak bilinir, çünkü şahinler görüşlerini keskinleştirmek için bitkinin suyunu gözlerine serperler”. Tür adı Latince keçe ile kaplı anlamına gelir. Türün yaprak ve gövdesinin yoğun uzun sorguçsu tüylerle kaplı olmasına işaret eder. Alttür 6 Şubat 1862 – 19 Aralık 1948 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Joseph Friedrich Nicolaus Bornmüller’a adanmıştır. Anadolu’nun bitki çeşitliliği üzerine çalışmıştır. Taksonu da ilk defa o toplamıştır.

Fotoğrafları