Devesil
Anahtar kelimeler: Avrupa-Sibirya elementi.
Dolaşım
Bitkiler › Maydanoz takımı › Maydanozgiller › Öğrekotu › Devesil
Dağılımı
Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir.
Genel bilgiler
50 ila 150 cm büyüyebilir. Gövde kabaca tüylü ve içi boştur. Taç beyaz soluk limon yeşili renkli ve genellikle 5 mm uzunluğundadır. Çiçek kurulu 20 cm genişliğinde bileşik şemsiye halindedir. Yapraklar alamşlı dizilişli, saplı ve tabanları kılıf benzeridir. Yaprak ayası teleksi ve 5 yaprakçıklıdır. Yaprakçıklar teleksi, testere dişi kenarı ve alt yüzeyleri tüylüdür. Çiçekler soluk sarımsı yeşil renklidir ve alt yapraklar üçlü ya da 5 yaprakçıklı teleksidir.
Gözlem
Başiskele ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir.
Yaygın adları
Devesil.
Çiçek zamanı
Haziran-Temmuz ayları.
Yükseklik
700-1000 metre arası.
Etimoloji
Cins adını tanrı Jüpiter ile ölümlü Alcmene’nin oğlu olan ve bu nedenle yarı tanrı kabul edilen Hercules’den (Ἡρακλῆς) almaktadır. Roma yazınında Hercules olarak geçen karakter, Hellen mitolojisinde bahsedilen Heracles’in karşılığıdır. Cinse ait bazı üyeler 2 metreye aşan boya sahiptirler, bu nedenle bitkinin boyutu ile Hercules arasında bir bağlantı kurulmuştur. Diğer bir neden ise; bitkinin iyileştirici özelliklerinin ilk defa Hercules tarafından keşfedildiğine yönelik inanıştır. Antikçağ yazınında bitki, tedavi edici özellikleri ile meşhur olan bitkiler (panacea) arasında sayılmaktadır. Tür adı Antik Yunanca “omurgalı” anlamına gelir. Gövdenin bölümlü yapısına işaret eder. Alttür adı ise Latince “üçlü” anlamına gelir. Alttürün alt yaprak formuna işaret eder.
Mutfak
Genç sürgünler çorbalara eklenir. Tohumları bahara olarak kullanılır. Kök pişirilerek tüketilebilir.
Geleneksel tıp
Kök ve yaprakları afrodizyak, sindirime faydalı, balgam söktürücü ve yatıştırıcıdır. Larenjit ve bronşit tedavisinde başvurulur.
Dikkat
Kanserojen, mutajenik ve fototoksik özelliklere sahip olabilir.
Literatür
Feddes Repert. 79: 65 1968. (Velen.) Brummitt