Tanımı
Helminthotheca echioides (Billur düğme) genelde yol kenarında görülen ve yaz ortası ile güz başında çiçek açan bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Helminthotheca echioides (Billur düğme) genellikle 10 ila 90 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık bir bitkidir. Gövde kaba ve sağlam yapılı olup yayılıcı dallara sahiptir. Yapraklar 10 ila 20 cm uzunluğunda, 1 ila 5 cm genişliğinde, ters mızraksı ve kısa saplıdır. Yaprak, gövde ve dallar kalın kıllarla kaplıdır. Çiçek durumu 1 ila 5 cm uzunluğundaki kıllı bir sap üzerinde 2 ya da 3,5 cm genişliğinde ve 3 ila 5 arası yumurtamsı yüreksi involusel bırahte ile çevrilidir. Bu büyük bırahteler türün belirleyici özelliğidir. Sorguç beyaz renklidir. Filariler meyve zamanı sıklıkla S şeklindedir. Çiçeklenme zamanı involukrum çan biçimli, 10 ila 18 mm uzunluğundadır. Kapçık 2,5 ila 3, gagası ise 2,5 ila 5 mm uzunluğundadır. Sorguç 4 ila 7 mm uzunluğundadır. Kuraklığa karşı dayanıklı olan bitki bu dönemden hemen sonra dip sürgünlerinden filizlenebilmekte, bu da onu başarılı bir istilacı yapmaktadır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Avrupa ve Kuzey Afrika’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Tarlalar, yol kenarı ve sulak alanların civarında görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 500 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde billurdüğme adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca solucan kasası anlamına gelir. Cins geleneksel olarak bağırsak solucanlarını öldürücü olarak kullanılmıştır. Tür adı Latince Echium’a benziyor anlamına gelir. Türün yapraklarının, hodangiller cinsi olan Echium (Engerekotu) cinsinin özellikle rozet aşamasındaki yapraklarına benzemesine işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Buglossum echioides luteum hieracio cognatum”dur. Buglossum, Echium ile aynı aileye bağlı ve günümüzde güncel olmayan bir cinstir.
Gıda
Yaprak ve gövdeler pişirilerek tüketilmektedir, bunun yanında parazit düşürücü olduğuna dair bir kabul de mevcuttur.
Fotoğrafları
Görüşünüzü Yazın