Çöplemecik
Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Zehirli bitki.
Dolaşım
Bitkiler › Düğünçiçeği takımı › Düğünçiçeğigiller › Çöpleme › Çöplemecik
Dağılımı
Bitki doğal olarak Yunanistan ve Türkiye’de yayılış gösterir.
Genel bilgiler
30 ila 60 cm büyüyebilir. Gövde yapraksızdır. Yeşil renkli beş adet çanak yaprak görülür. Krem ya da sarı renkli 5 ila 10 arası taç yaprak vardır. Kaynaşık olarak 1 ila 5 arası meyvesi olur. Ercikler sarı renklidir. Geçirgen toprağı ve tam ya da yarı gölgeli bölgeleri tercih eder. Çiçekler genelde sarkıktır. Yapraklar koyu yeşil renkli, parlak, tabanda, derimsi elsi ve dişlidir. Çiçekler, beyaz, pembe ya da mor olabilir. Popüler bir süs bitkisidir ve çok sayıda kültivarı vardır.
Gözlem
Ormanlık alanlar, yol kenarı ve çalılıklarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Çöplemecik, Danabağırtan, Karacaot, Noel gülü, Çöpleme, Bohçaotu, Çöpotu, Bohça, Boynuz otu, Çatlak otu, Danakıran, Patlak çiçeği, Siyah harbak.
Çiçek zamanı
Ocak-Mayıs ayları.
Yükseklik
0-1600 metre arası.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca “hayvan gıdası” anlamına gelir. İnsanlara karşı zehirli olan türün bazı vahşi hayvanlar tarafından tüketilmesine işaret eder. Tür adı Latince “doğulu” anlamına gelir. Özgün tanımda “Hellebore du Levant, Helleboris orientalis” olarak belirtilmiştir, elbette bitki Levant’te görülmez, ancak her durumda “orientalis” epiteti türün Avrupa’nın hemen doğusunda görülmesine işaret eder.
Geleneksel tıp
Yaprakları ve rizomları hayvanlarda ishal tedavisinde kullanılır. Hayvanlarda ayak ödemi, sırt ağrısı, yürüme zorluğu, Mycoplasma dysgalactiae paraziti ve soğuk algınlığında etkilidir.
Dikkat
Yaprak, gövde ve kökler zehirlidir.
Biliyor musunuz?
Hristiyanlıkta Lent yortusu esnasında çiçek açması nedeniyle önem atfedilen bir bitkidir. Bitkiye ayrıca “Noel gülü” denilmesi de bununla ilgilidir.
Fotoğrafları
Literatür
Encyclopédie Méthodique, Botanique 3: 96. 1789. Lam.