Hedera colchica (Kara sarmaşık)

Özet

Hedera colchica (Kara sarmaşık) ormanlık alanlarda görülen ancak sıklıkla çit ve duvarları süslemek için de kullanılan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Tanımı

Hedera colchica (Kara sarmaşık) 30 metre büyüyebilen her dem yeşil ve tırmanıcı bir bitkidir. Gövdeler yeşil renklidir. Yapraklar almaşlı dizilişli, derimsi, 25 cm uzunluğunda ve 15 cm genişliğindedir. Genç yapraklar sürünücü ve tırmanıcı gövdelerde bulunur, elsi ve beş lobludur. Erişkin yapraklar ise çiçek açan gövdeler bulunur, yüreksi ve lobsuzdur. Çiçekler minik, yeşilimsi ve küresel bir şemsiyede küme halindedir. Meyveler küresel ve siyah renklidir. 1 ila 5 arası, kuşlar için önemli besin kaynağı olan tohum taşırlar. Her ne kadar dayanıklı bir bitki olsa da nemli ve geçirgen toprağı tercih eder. 400 yıl kadar yaşayabilen bitkinin ideal olarak kökleri gölgeli, tepesi ise doğrudan güneş alacak konumda olmalıdır. Hedera helix‘ten sürgün ve çiçek durumu tüylerinin 0,4 ila 0,75 mm kalınlığında olması, sıklıkla ortada birleşen 15 ila 25 kolu bulunması, yapraklarının 15 ila 25 cm uzunluğa erişmesi ve kısır sürgünlerdeki yaprakların çoğunlukla hafifçe loblu olması ile ayırt edilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Karadeniz, İran Körfezi ile Afganistan arasında kalan bölgede yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Genellikle ağaçlara tırmanmış olarak görülen bitki umumiyetle eylül ve kasım ayları arasında çiçek açar ve bitkiyi deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde kara sarmaşık adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca sarmaşık anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin tırmanıcı özelliğine işaret eder. Tür adı Latince Kolhis anlamına gelir ve açık bir şekilde türün doğal yayılış alanına işaret eder. Kolhis Antik Çağ’da Kafkas kökenli Tzan kabilelerinin kurduğu krallık ve krallığın var olduğu bölgenin kadim adıdır. Günümüzde doğu Karadeniz ile Gürcistan’ın bir bölümünü kapsar.

Tıp

Bitkinin orta derecede zehirli olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte müshil, âdet söktürücü, parazit düşürücü ve terletici etkileri olduğu rapor edilmiştir. Ayrıca yaprakları çıbanların üzerine lapa halinde uygulanmıştır.

Bilgi

Erozyon kontrolünde kullanılmıştır. Bunun yanında destek bulamadığında etkili bir yer örtücüdür.

Fotoğrafları