Hüdaverdiotu
Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Nadir bitki, Asgari endişe (LC), Avrupa-Sibirya elementi.
Dolaşım
Bitkiler › Ballıbaba takımı › Sinirotugiller › Hüdaverdiotu › Hüdaverdi otu
Dağılımı
Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir.
Genel bilgiler
20 ila 40 cm büyüyebilir. Rizomlar kısa ve yataydır. Gövde silindirik, dik ve kırmızımsıdır. Yapraklar sapsız, mızraksı, küt, hafif testere dişlidir. Çiçekler erseliktir. Çiçekler en üstteki yaprak koltuklarından çıkar. Çanak lobları bizsidir. Taç 15 ila 18 mm uzunluğunda, üst dudak boğazında sarı lekeli olmakla birlikte beyaz renkli ya da zaman zaman leylak lekelidir. Meyve küreseldir.
Gözlem
Dere kenarı ve bataklıklarda görülür. Nadir bir türdür. Gebze ilçesinde gözlemlenmiştir.
Yaygın adları
Hüdaverdiotu.
Çiçek zamanı
Haziran-Ekim ayları.
Yükseklik
0-1400 metre arası.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca “lütuf” anlamına gelir. Cinsin tedavi edici özelliklerine işaret eder. Cinsin Türkçe adı da yukarıdaki cümleye işaret ediyor olmalı çünkü bitki antikçağda tıbbi özellikleri nedeniyle tanrıların lütfu olarak görülürdü. Tür adı Latince “tedavi edici” anlamına gelir. Türün geleneksel olarak tıbbi bağlamda kullanımına işaret eder.
Geleneksel tıp
Kök ve çiçekli hali; idrar söktürücü, şiddetli temizlik maddesi ve parazit düşürücüdür. Bitki karaciğer problemlerinin tedavisinde, dalağın genişlemesinde, sarkıklık, sarılık, bağırsak solucanlarında kullanılmıştır. Sistit, kolik ve bazı mide rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılır.
Dikkat
Yüksek dozu zehirlidir. Aşırı doz böbrek hasarı ve bağırsak kanamasına neden olur.
Fotoğrafları
Literatür
Species Plantarum 1: 17. 1753. L.