Gleditsia triacanthos

Gladiçya

Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Süs bitkisi, Neofit bitki.

Dolaşım

Bitkiler › Bakla takımı › Baklagiller › Gılediçya › Gıladiçya

Dağılımı

Bitki doğal olarak kuzey Amerika’da yayılış gösterir ancak peyzaj bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde doğallaşmıştır.

Genel bilgiler

10 ila 30 metre büyüyebilir. Yapraklar yaşlı ağaçlarda teleksi bileşik, genç ağaçlarda ise iki teleksi bileşiktir. Yaprakçıklar 1,5 ila 2,5 cm uzunluğunda ve parlak yeşil renklidir. Bunlar sonbaharda sarı rengine döner. Çiçekler yaprak koltuklarının tabanından kümeler halinde çıkar, krem renklidirler ve güçlü bir kokuları vardır. Meyve 15 ila 20 cm uzunluğunda ve bezelye biçimlidir. Dikenleri 3 ila 10 cm uzunluğundadır. Çiçekler erseliktir. Tohumlar ekim ve kasım aylarında olgunlaşır.

Gözlem

Yol kenarı, parka ve bahçelerde görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.

Yaygın adları

Gladiçya, Amerikan gladiçyası, Diken çalısı.

Etimoloji

Cins adı Latince “Johann Gottlieb Gleditsch’a” anlamına gelir. 5 Şubat 1714 – 5 Ekim 1786 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci. Bitki cinselliği ve bitkilerde üreme alanlarında yaptığı öncü çalışmaları ile bilinir. Tür adı Antik Yunanca “üç dikenli” anlamına gelir. Türün gövde ve dallarında görülen dikenlere işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Acacia americana, abruae folio, triacanthos”tur.

Mutfak

Tohumları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Erken dönemde tohumlarının tadı bezelyeyi andırır. Bunların %30’u şekerdir. Genç tohumlar çiğ bezelye tadındadır. Meyvelerin iç kısmı tatlıdır ve tüketilebilir. Tohumlar kavrularak kahve olarak içilir.

Geleneksel tıp

Meyvesi; hazımsızlık, kızamık, nezle tedavisi için çay halinde tüketilir. Meyvesinin suyu antiseptiktir. Ayrıca çocuk şikayetleri için antidottur. Kabuğu demlenerek dispepsi tedavisinde kullanılır. Ayrıca boğmaca, kızamık, çiçek hastalığı tedavisinde de kullanılmıştır.