Tanımı
10 ila 30 metre büyüyebilir. Yapraklar yaşlı ağaçlarda teleksi bileşik, genç ağaçlarda ise iki teleksi bileşiktir. Yaprakçıklar 1,5 ila 2,5 cm uzunluğunda ve parlak yeşil renklidir. Bunlar sonbaharda sarı rengine döner. Çiçekler yaprak koltuklarının tabanından kümeler halinde çıkar, krem renklidirler ve güçlü bir kokuları vardır. Meyve 15 ila 20 cm uzunluğunda ve bezelye biçimlidir. Dikenleri 3 ila 10 cm uzunluğundadır. Çiçekler erseliktir. Tohumlar ekim ve kasım aylarında olgunlaşır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak kuzey Amerika’da yayılış gösterir ancak peyzaj bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde doğallaşmıştır. [Harita, Sinonimler] Yol kenarı, parka ve bahçelerde görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 900 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde gladiçya, amerikan gladiçyası ve diken çalısı adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins 5 Şubat 1714 – 5 Ekim 1786 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Johann Gottlieb Gleditsch’a adanmıştır. Bitki cinselliği ve bitkilerde üreme alanlarında yaptığı öncü çalışmaları ile bilinir. Tür adı Antik Yunanca üç dikenli anlamına gelir. Türün gövde ve dallarında görülen dikenlere işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Acacia americana, abruae folio, triacanthos”tur.
Gıda
Tohumları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Erken dönemde tohumlarının tadı bezelyeyi andırır. Bunların %30’u şekerdir. Genç tohumlar çiğ bezelye tadındadır. Meyvelerin iç kısmı tatlıdır ve tüketilebilir. Tohumlar kavrularak kahve olarak içilir.
Tıp
Meyvesi; hazımsızlık, kızamık, nezle tedavisi için çay halinde tüketilir. Meyvesinin suyu antiseptiktir. Ayrıca çocuk şikayetleri için antidottur. Kabuğu demlenerek dispepsi tedavisinde kullanılır. Ayrıca boğmaca, kızamık, çiçek hastalığı tedavisinde de kullanılmıştır.
Fotoğrafları
Görüşünüzü Yazın