Glechoma hederacea (Yer nanesi)

derleyen:

Tarihi

Yaprakları suyla 40 ila 50 gün içilirse siyatiğe iyi gelir. Aynı şekilde altı ya da yedi gün içilirse sarılığı temizler. DI 4-125.

Tanımı

10 ila 50 cm kadar büyüyebilir. Yapraklar böbrek biçimli, karşılıklı dizilişli, dişli, 2 ila 3 cm çapında, 3 ila 6 cm uzunluğunda ve saplıdır. Çiçekler simetrik, huni biçimli; mavi, menekşe mavisi ya da lavanta renklidir. Yaprak koltukları üzerinde 2 ila 3 çiçek halinde görülür. Sitolon ve tohumlar aracılığı ile çoğalır. Çiçekler erseliktir. Tohumlar bahar aylarında doğrudan dışarı ekilebilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak batı Avrupa’da yayılış gösterir. Günümüzde dünyanın büyük bölümüne istilacı tür olarak dağılmıştır. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Sulak alanların civarında görülür. Kartepe ve İzmit ilçelerinde gözlemlenmiştir. Mart ve haziran ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde yer sarmaşığı ve yer nanesi adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adının etimolojisi açık değildir. Kelime Mentha pulegium (yarpuz) için kullanılan Antik Yunanca orijinli bir kelimedir. Tür adı Latince sarmaşık gibi anlamına gelir. Türün sürünücü karakterine işaret eder. Ayrıca yaprakları Hedera (sarmaşık) yapraklarını andırır. Dioscorides bitki için yer sarmaşığı adını vermektedir. İkili adlandırma öncesi adı “Hedera terrestris vulgaris”tir.

Gıda

Yapraklarından C vitamini bakımından zengin bir çay elde edilir. Genç yaprakları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir.

Tıp

Göz iltihaplanmasına karşı kullanılır. İdrar söktürücü, büzücü, tonik ve uyarıcıdır. Böbrek hastalıklarında ve hazımsızlık için başvurulmuştur. Balgam söktürücüdür. Çocuklarda nezle vakalarında kullanılır. Yaprak ve çiçekli gövdeler yatıştırıcı, iltihap giderici, iştah açıcı, büzücü, sindirim kolaylaştırıcı, idrar söktürücü, ateş düşürücü, uyarıcı, tonik ve parazit düşürücüdür. Yaprakları çocuklarda aşırı duyarlılık hallerinde kullanılır. Suyu morluklara uygulanır.

Dikkat

Fotoğrafları