Özet
Geranium purpureum (Ebedön) genelde sulak alanların civarında görülen ve bahar başından yaz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Geranium purpureum (Ebedön) genellikle 15 ila 45 cm büyüyebilen tek ya da iki yıllık bir bitkidir. Gövdeler cılız tüylü, sıklıkla kırmızımsı ve kazık köklüdür. Yapraklar karşılıklı dizilişli, tabanda ayaksı olarak üç kesikli, 2 ila 4 cm çapındadır. Bölümleri derince az teleksi ve üstteki yapraklar belirgin biçimde saplıdır. Çiçek sapları salgılı havlıdır. Çanak yapraklar 5 ila 8 mm uzunluğunda, kırmızımsı, yumurtamsı, meyve zamanı yakınsak, salgılı havlı ve kılçığı 1,2 mm uzunluğundadır. Taç yapraklar 6 ila 9 mm uzunluğunda, pembe ila gül renginde, genişliğinin iki katı uzunluğunda, uzun bir pençeye doğru kademeli olarak daralmakta ve eliptik ila ters mızraksıdır. Polenler sarı, iplikçikler pembemsi ve başçık sarı renklidir. Merikarp havlı ya da çıplak ve tohumlar pürüzsüzdür. Güçlü ve rahatsız edici bir kokusu vardır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Batı Asya, kuzey Afrika ve Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Kayalıklar, yol kenarı ve dere kenarında görülen bitki umumiyetle mart ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adları
Dilimizde ebedön, yabanihıdır ve hıdır adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca turna anlamına gelir. Bu bağlamda cinsin meyvelerinin turna (Gruidae) gagasına benzemesine işaret etmektedir. Cinsin Türkçe adı olan turnagagası da açıkça yukarıdaki bağıntıya işaret etmektedir. Tür adı Latince mor anlamına gelir ve açık bir şekilde türün çanak yapısına dikkat çekmektedir. Özgün tanımda bu “folia ut tota planta ruber” olarak belirtilmiştir.
Bir yanıt yazın