Tephroseris integrifolia subsp. aucheri (Ümbülük çiçeği)

Tanımı

Tephroseris integrifolia subsp. aucheri (Ümbülük çiçeği) genelde yüksek rakımlardaki çayırlarda görülen nadir bir bitkidir.

Hiyerarşi

Tanımı

Tephroseris integrifolia subsp. aucheri (Ümbülük çiçeği) genellikle 15 ila 80 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Gövde dik ve seyrek ya da yoğun ağsı tüylüdür. Alttaki yapraklar ağsı tüylü, üsttekiler sıklıkla tüysüzce, taban yaprakları toprağa bastırılmış, yumurtamsı ila eliptik, tepede sivri ya da küt, tabanları gitgide ya da aniden kanatlı sapa daralıcı, kenarları düz ila dişli; alt gövde yaprakları dikdörtgensi mızraksı, sapsız; üst gövde yaprakları şeritsi ila mızraksı ve sapsızdır. Çiçek kurulu 3 ila 17 çiçek başlı, çiçek sapı 0,5 ila 9 cm uzunluğundadır. Filariler 5 ila 10 mm uzunluğunda, şeritsi, yeşil ya da morumsu, tüysüz ya da seyrek yünlüdür. Dilsi çiçekçikler genelde 13 adet, 6 ila 18 mm uzunluğunda, sarı ya da turuncu, çiçek zamanı bazen kıvrıktır. Tüpsü çiçekçikler parlak sarı renklidir. Kapçık tüysüz ya da havlıdır. Türün bulunduğu yaylada küçükbaş hayvanlara aşırı otlatma yapılmakta ve bu türün ilimizdeki varlığını tehdit etmektedir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Alpin çayırlar, kayalık yamaçlar ve orman açıklıklarında görülen bitki umumiyetle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 1400 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde ümbülükçiçeği adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca kül renkli hindiba anlamına gelir. Cinsin ağsı tüylerle kaplı olmasına işaret eder. Tür adı Latince düz yapraklı anlamına gelir. Bitkinin yapraklarının kenarlarının genellikle dişsiz olmasına işaret eder. Alttür 2 Ekim 1792 – 6 Ekim 1838 tarihleri arasında yaşamış Fransız bitki bilimci Pierre Martin Rémi Aucher-Éloy’a adanmıştır. Anadolu’da bitki örnekleri toplamış ve bir müddet İstanbul’da yaşamıştır. Dur durak bilmeden yaptığı bitki gezileri nedeniyle 46 yaşında aşırı yorgunluktan hayatını kaybetmiştir.

Gıda

Genç yaprakları pişirilerek tüketilir.

Tıp

Cilt sorunlarında kullanılır.

Bilgi

Böcek kovucu olması nedeniyle giysilerin arasına konulur.

Fotoğrafları