Najas marina (Dikenli superisi)

derleyen:

Özet

Najas marina (Dikenli superisi), sulak alanlarda görülen ve özellikle erken dönemde tüketilebilen bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Alismatales

Kurbağakaşığı takımı

Hydrocharitaceae

Kurbağazehirigiller

Najas

Superisi

Tanımı

Najas marina (Dikenli superisi) 10 ila 50 cm büyüyebilen, tek yıllık ve iki evcikli (yani erkek ve dişi çiçekler farklı bireylerde görülür) bir bitkidir. Gövde kırılgandır, 1,5 metreye kadar uzayabilir ve üst bölümde dallıdır. Düğümlerarası çıplak ila dikenlidir. Yapraklar etli, 1 ila 5 cm uzunluğunda, diken dahil olmak üzere 1 ila 3,5 mm genişliğinde ve dikenli dişlidir. Kaba dişler, yaprakların her bir tarafında 4 ila 15 arası sayıdadır. Yapraklar evvela parlak yeşil renkli iken zamanla kahverengimsi olur. Kılıf 4 mm uzunluğunda, her bir yanında 0 ila 2 arası sayıda dikenli ve kulakçık mevcut değildir.

Çiçekler tek, koltuklarda ve erkek çiçekler sıpatalıdır. Erkek çiçekler yeşil renkli, dikdörtgensi-eliptik, 1,7 ila 3 mm uzunluğunda ve tek erciklidir. Dişi çiçekler kırmızımsı, yumurtamsı-eliptik ve 2,5 ya da 5,7 mm uzunluğunda ve boyuncuk 3 parçalıdır. Meyve 3 ila 6 mm uzunluğunda, elipsoit ve tepede daralmaktadır. Tohumlar yumurtamsı, hafifçe asimetrik ve testa kırmızımsı-kahverengidir. Bilhassa düğümlerarasının dikenli ve yapraklarının abaksiyal yüzeyi boyunca dikenler bulundurması ile ayırt edilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak dünyanın büyük bölümünde yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Su kaynaklarında görülen bitki özellikle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açmakta olup 100 ila 1200 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ve Körfez ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde dikenli superisi adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca su perisi anlamına gelir ve sonuç itibariyle cinsin sucul karakterine işaret eder. Adını kaynak, dere, akarsu gibi tatlı su kaynaklarında yaşadığına inanılan perilerden/nemflerden (Ναϊάς) almıştır. Dilimizde de su perisi olarak bilinen bu bitkiler sadece su kaynaklarında görülmektedir. Tür adı Latince denizde anlamına gelir ve özgün tanımda bu “Habitat in Europae maribus” olarak belirtilmiştir. Türün habitat tercihine işaret etmekle birlikte, doğrusu tür tatlı ve acı sularda da görülmektedir.

Gıda

Genç bireyler çiğ olarak tüketilmektedir.

Fotoğrafları