Calamagrostis epigejos (Bekarotu)

derleyen:

Türk Uygarlığındaki yeri

Türkçe metinlerde halfâ (حلفا) olarak geçmektedir. Metinlerimizde bitki için dügün otı (دوگون اوتى) adı da kullanılmıştır. Halîmî, sevâre ile kındıranın aynı bitki olduğunu belirtmiş, Çulluk Kapan Lügati ile Silkü’l-Cevahir’de Türkçe karşılığı olarak kındıra (قنديره) kelimesi verilmiştir.

Dioscorides, evcil otçul hayvanlar için ölümcül olduğunu; Şerîf, başa uygulandığını kepek giderici olduğunu ve parazit düşürücü olduğunu kaydetmiştir. Bitki Anadolu’da parazit düşürücü olarak kullanılmıştır

© Doğan, Hüseyin (2023). Anadolu Türk Uygarlığında Bitkiler (XIII-XV. yy.) Yayımlanmamış Doktora tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli, s.358.

Tarihi

Köpekdişi otundan çok daha büyüktür. Otçul hayvanlar için zehirlidir. DI 4-30.

Tanımı

60 ila 200 cm büyüyebilir. Gövde dik, sağlam, pürüzsüz ve çıplaktır. Yaprak kılıfları pürüzsüzdür. Yaprak ayası şeritsi, sipsivri uçlu, düz, yakınca damarlı, 10 ila 40 cm uzunluğunda ve 3 ila 14 mm genişliğindedir. Dil 4 ila 12 mm uzunluğunda, sivri ve zamanla yırtıktır. Bileşik salkım dik, 15 ila 30 cm uzunluğunda, dikdörtgensi ila neredeyse mızraksıdır. Başakçık 4,5 ila 7 mm uzunluğundadır. Kılçık 1 ila 2,5 mm uzunluğundadır. Çiçek kurulu kahverengidir. Dışkavuzlar eşit uzunlukta, mızraksı, sipsivri uçlu, alttaki tek ve üstteki üç damarlıdır. İçkavuz mızraksı, sipsivri uçlu ve üç damarlıdır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrasya ve Afrika’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Dere kenarı, yamaçlar ve çam ormanlarında görülür. Gölcük ve Kartepe ilçelerinde gözlemlenmiştir. Haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açar. 500 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde bekar otu adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca kamış Agrostis anlamına gelir. Cinsin, Agrostis (Tavusotu) cinsi ile benzerliğine işaret eder. Tür adı Antik Yunanca toprağın üzerinde anlamına gelir. Türün genel görünümüne işaret eder.

Fotoğrafları