Arbutus andrachne (Sandal ağacı)

derleyen:

Tanımı

12 metre büyüyebilir. Gövde 25 cm çapa ulaşabilir. Kabuk kırmızı renklidir ve büyük parçalar halinde dökülücüdür. Yapraklar koyu yeşil renkli ve eliptik ve 7 ila 10 cm uzunluğunda, 4 ila 6 cm genişliğindedir. Çiçekler çan biçimli ve beyaz renklidir. Meyveler güz aylarında olgunlaşır, turuncu ya da açık kırmızı renklidirler ancak tatları acıdırlar. Çiçekler erseliktir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzası ve Ortadoğu’da yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Çalılık, ormanlık alan ve kayalık yamaçlarda görülür. Gebze ilçesinde gözlemlenmiştir. Mart ve mayıs ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde akdeniz çilek ağacı, sandal ağacı ve hartlap adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince ağaç anlamına gelir. Etimolojinin kaynağı açık değildir. Keltçe sert meyve anlamına gelen arboise’den türetilmiş olması da olasılıklar arasındadır. Tür adı Antik Yunanca çilek anlamına gelir. Antik Yunanca’da çilek (Fragaria vesca) için kullanılan kelime, meyveleri çileğe benzeyen ve hatta çilek ağacı denilen bu ağaç için de kullanılmıştır. Gerçekte bitkinin Antikçağdaki adı andrachledir ancak bilimsel literatüre alınırken “l” harfi “n” harfi ile değiştirilmiş gözükmektedir.

Tarihi

Plinius 13-40: Yunan yazarlar andrachle adı verilen ağacın andrachne (semizotu) ile aynı ada sahip olduğunu yazar. Oysa semizotu başka bir bitkidir ve iki bitkininde adlarında bir harf farklıdır. Bu yabani bir ağaçtır, ovalarda yetişmez, görünüş olarak kocayemişe benzer, yaprakları küçüktür ve dökülmez. Kabuğu kaba değildir ancak görünüşü berbattır (Ağacın kabuğunu her yıl soymasına işaret ediyor olabilir).

Gıda

Meyveler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir.

Dikkat

Fotoğrafları