Gazania (Gazanya)

Özet

Gazania (Gazanya) dayanıklı olmaları ve çiçeklerinin uzun süre durması nedeniyle yaygın olarak yetiştirilen süs bitkilerini içeren bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Gazania (Gazanya) çok yıllık otlardan ile nadire tek yıllık otlar ya da çalımsılardan oluşan bir cinstir. Bitkiler sıkapoz ya da neredeyse dik ila yatık-yükselici yapraklı gövdelere sahiptir. Yapraklar tabanda ve küme halinde ya da almaşlı dizilişli, ağsı tüylü ya da tüysüzcedir. Yaprak ayası mızraksı ila eliptik, kenarları düz ya da loblu, 5 ila 10 cm uzunluğunda ve 0,3 ila 2 cm genişliğindedir. Kömeçler ışınsal, sıkapa üzerinde tek ya da gövde dallar üzerinde terminal haldedir. Filariler derince kupamsı çansı involukrumda kaynaşıktır. Çiçek tablası sığca peteksidir. Dilsi çiçekçikler tek sıra halinde ve verimsiz olup taç çoğunlukla sarıdır. Ancak zaman zaman iç yüzeyde beyazımsı ya da turuncu, dış yüzeyde ise yeşilimsi ya kırmızımsı şeritler görülür. Tüpsü çiçekçikler erselik ve çok sayıda olup taç sarı renklidir. Kapçık topaçsı ve cılız tüylüdür. Sorguç kalıcı ve 7 ya da 8 mızraksı ila bizsi pulludur. Cins güney Afrika’ya özgüdür ancak süs bitkisi değeri nedeniyle günümüzde dünyanın büyük bölümünde yetiştirilmektedir. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins 1398 – 1475 yılları arasında yaşamış Yunan bilgin Theodorus Gaza‘ya adanmıştır. Özellikle Aristo’nun eserlerini Latinceye tercüme etmesi ile bilinir ve bu özelliği ile Rönesans’ın öncülerinden kabul edilir. Gaza, aynı zamanda bitkibilim için çok önemli bir isim olan Theophrastus’un eserlerini de Latince’ye tercüme etmiştir. Ayrıca gaza kelimesi Latince hazine anlamını da verir. Bu durumda bitkinin gösterişli çiçeklerine işaret ediliyor olması muhtemeldir. Bitkiler treasure flower olarak bilinir.

Kocaeli’ndeki türler

Gazania rigens

Gazania rigens

Koyun gözü