Tanımı
40 cm ila 1,2 metre kadar büyüyebilir. Gövde dik, çıplak ya da seyrek havlıdır. Yapraklar almaşlı dizilişli ve uzun saplıdır. Yaprakçıklar 4 ila 10 arası sayıda çift halde, eliptik ila mızraksı ve kulakçıklar ok başlıdır. Çiçek kurulu 30 ila 50 arası sayıda çiçek bulundurur ve 7 ila 10 cm uzunluğundadır. Taç çok simetrili, beyaz mor arası ve mavi damarlı, 10 ila 15 mm uzunluğundadır. 5 taç yaprak görülür. Çanak beş lobludur. 10 ercik görülür. Meyve 2 ila 5 cm uzunluğunda ve 2 ila 10 arası tohum bulundurur. Tohumlar ağustos ayında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. Güneşli bölgeleri ve nemli toprakları tercih eder. Bahar aylarında ekilen tohumların çimlenmesi daha uzun sürer.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak batı Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Orman açıklıkları, sulak alanların kenarı ve çalılık alanlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Haziran ve eylül ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1100 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde keçi sedefi adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Latince süt getirici anlamına gelir. Cinsin hayvanlarda süt arttırıcı olarak kullanılmasına işaret eder. Türkçe kaynaklarda bitkiden sultani yonca olarak bahsediliyor. Güncel keçisedefi adı ise bitkinin Avrupa dillerindeki karşılığında tercüme edilmiş gibi gözüküyor. Örneğin İngilizcede bitki goat’s rue olarak bilinir. Bitki ortaçağda Ruta capraria olarak bilinirdi, bu da tam olarak keçi sedefi demektir. Tür adı Latince tedavi edici anlamına gelir. Türün geleneksel olarak tıbbi amaçlarla kullanılmasına işaret eder.
Gıda
Yaprakları ıspanak gibi pişirilerek tüketilebilir.
Tıp
Diyabet belirtilerini hafifletici etkileri vardır. İnsülin direncini azaltarak kan şekerini düşürür. Sindirim sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır.. Ateş düşürücüdür. Geçmişte veba, ateş ve bulaşıcı hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır. Yaprak ve çiçekleri terlemeyi arttırıcı, idrar söktürücü, süt arttırıcı ve hipoglisemiktir.
Bilgi
Hayvancılıkta süt artırıcı olarak kullanılır. Birkaç rapora göre ise otçul hayvanlar için zehirlidir. El ve ayak banyolarında kullanılır.
Fotoğrafları
