Frangula (Barutağacı)

Özet Frangula (Barutağacı) gösterişsiz çiçekleri nedeniyle nadiren yetiştirilen ve genellikle yaprak dökücü çalı ve ağaçlardan oluşan bir cinstir. Hiyerarşi Plantae Bitkiler Rosales Gül takımı Rhamnaceae...

Özet

Frangula (Barutağacı) gösterişsiz çiçekleri nedeniyle nadiren yetiştirilen ve genellikle yaprak dökücü çalı ve ağaçlardan oluşan bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Rosales

Gül takımı

Rhamnaceae

Cehrigiller

Tanımı

Frangula (Barutağacı) dikensiz çalı ya da ağaçlardan oluşan bir cinstir. Tomurcuk pulları mevcut değil ve tomurcuklar tüylüdür. Yapraklar genellikle dökülücü, zaman zaman kalıcı, almaşlı dizilişli, nadiren kısa sürgünlerde demet halinde, yaprak ayası salgılı benekli değil, teleksi damarlı, ikincil damarlar neredeyse düz ve paraleldir. Çiçek durumu koltuklarda, yapraklarla birlikte çıkmakta, şemsiye ya da demet halinde ya da çiçekler tek ve çiçek durumu sapı ile çiçek sapı meyve zamanı etli değil. Çiçekler erselik, hipantiyum kupamsı, 1 ila 3 mm genişliğinde ve kapaklı kapsül çanak yaprakların altındadır.

Çanak yapraklar 5 adet, genellikle dik, zaman zaman yayılıcı, sarımsı ila yeşil ya da beyaz renkli, yumurtamsı üçgensi, etli ve adaksiyal olarak omurgalıdır. Taç yapraklar 5 adet, sarımsı renkli, külahlı, geniş biçimde ters yumurtamsı ila ters yüreksi ve pençelidir. Ercikler 5 adet, yumurtalık üst durumlu, 3 bölümlü ve boyuncuk tektir. Meyve erikçik formunda, 2 ila 3 çekirdekli ve kendi kendine açılmamakta ancak tabandan açılmaktadır. Tohumlar ters yumurtamsı ila mercimeksidir. Cins Avrasya, Kuzey Afrika ve Avustralya’ya özgüdür. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Latince küçük kırılgan anlamına gelir ve bu bağlamda dalların kırılgan yapısına işaret etmektedir. Barut ağacı adı, bitkinin Avrupa’da Ortaçağ sonlarından yirminci yüzyıla kadar yaygın bir biçimde barut imalatında kullanılması ile ilgilidir.

Kocaeli’ndeki türler

Frangula alnus

Frangula alnus

Barut ağacı

1

Quercus cerris (Saçlı meşe) genelde bahar aylarında çiçek açan ve diğer meşe türleri ile karışık biçimde görülen bir bitkidir.

3

Quercus coccifera (Kermes meşesi) Akdeniz ülkelerinde kültürel açıdan önemli olan ve binlerce yıldır kullanılan meşhur bir bitkidir.

5

Quercus robur (Saplı meşe) binlerce yıldır tıbbi ve gıda amaçlı olarak kullanılan, ayrıca peyzajlara dikilen meşhur bir bitkidir.

7

Quercus rubra (Kızıl meşe) özellikle yapraklarını güz mevsiminde aldıkları renkler nedeniyle yaygın biçimde peyzajlara dikilen bir bitkidir.

9

Quercus ilex (Pırnal meşesi) genelde düşük rakımlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan her dem yeşil bir meşe türüdür.

11

Quercus infectoria (Mazı meşesi) binlerce yıldır derileri işlemek ve boya elde etmek için kullanılan bir çalıdır.

13

Quercus frainetto (Macar meşesi) genelde bahar aylarında çiçek açan ve diğer meşe türleri ile karışık halde görülen bir bitkidir.

Derleyen

İzmitli, Kocaeli Üniversitesi'nde bitki tarihi üzerine çalışıyor.

Total 2156 content entries
Hakkında

Kocaeli’nde görülen bitkilerin klasik ve modern kaynaklara göre tıbbi, mutfak, ekonomik, vb. alanlardaki potansiyelinin ortaya konması amaçlanmış, ayrıca ilin bitki zenginliği fotoğraflarla desteklenerek ilgililer için bir kaynak oluşturulması gayesi güdülmüştür.