Fragaria × ananassa (Çilek)
Tanımı
Fragaria × ananassa (Çilek), Gülgiller (Rosaceae) ailesine bağlı Çilek (Fragaria) cinsinden genellikle 10 ila 30 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Gövdeler yapraklardan kısa ya da onlarla aynı uzunlukta ve yoğun biçimde yayılı sarı renkli ülgerlidir. Köklenici sürgünleri sayesinde kısa sürede koloniler oluşturur. Yapraklar tabanda rozet halindedir. Bunlar üç adet ve kenarları dişli ters yumurtamsı ya da baklavamsı yaprakçığa bölünmüştür. Çiçekler beyaz renkli, beş adet dairesel ya da ters yumurtamsı eliptik taç yapraklı ve gevşek kümeler halindedir. Meyve kozalak biçiminde, 3 cm çapında ve yeşil ila kırmızı renklidir.
Gözlem bilgileri
Fragaria virginiana ve Fragaria chiloensis türlerinin melezidir. Meyvesi için yaygın olarak yetiştirilen bir bitkidir ve Türkiye üretim konusunda öncü ülkeler arasında yer alır. Bahçe ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.
Harita → Alt türler → Sinonimler → Herbaryum
Etimoloji
Cins adı Latince kokulu anlamına gelir ve bu bağlamda meyvelerin hoş kokusuna işaret etmektedir. Dilimizdeki çilek kelimesi Türkçe kökenlidir ve yabani meyve anlamına sahiptir. Epitet Latince ananas gibi anlamına gelir. Türün meyvesinin kokusunun Ananas comosus meyvesinin kokusunu andırmasına dikkat çekmektedir.
Gıda
Meyveleri çiğ ya da pişirilerek yenilmekte, reçel ve şurubu yapılmaktadır. Aromatik, tatlı ve suludur. Taze ya da kurutulmuş yapraklarından çay elde edilmektedir.
Çilek…
Fragaria × ananassa, melez bir tür olmakla birlikte günümüzde yaygın olarak yetiştirilen ve tüketilen oldukça meşhur bir bitkidir.
Dilimizde çilek adı ile bilinmektedir.
