Site icon Kocaeli Bitkileri

Epipactis helleborine (Bindallı çiçeği)

Bindallı çiçeği

Epipactis helleborine: 04/08/2021; Kuzuyayla; 1300 m.; ormanlık. © Hüseyin Cahid Doğan

Özet

Epipactis helleborine (Bindallı çiçeği) genelde orman sınırlarında görülen ve yaz aylarında çiçek açan bir orkide türüdür.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Orchidaceae

Salepgiller

Epipactis

Bindallıçiçeği

Tanımı

Epipactis helleborine (Bindallı çiçeği) genellikle 40 ila 100 cm büyüyebilen bir bitkidir. Seyrek ya da yoğun biçimde havlıdır. Yapraklar 3 ila 10 arası sayıda, dairesel, eliptik ila darca mızraksıdır. Bunlar 4 ila 18 cm uzunluğunda ve 1,5 ila 8,5 cm genişliğindedir. Çiçek kurulu gevşek ya da hafifçe yoğun ve genellikle tek taraflıdır. Çiçek bırahteleri yayılıcı, şeritsi ila darca mızraksı, 10 ila 40 mm uzunluğunda ve genellikle çiçekleri aşar. Çiçekler 15 ila 50 arası sayıda, küçük, çanak yaprak yeşilimsi ve genellikle mor lekelidir. Kapsül ters oval, 9 ila 14 mm uzunluğunda ve yoğun havlıdır.

Gözlem bilgileri

Kuzey Afrika ile Avrupa’dan Çin’e kadar olan bölgede doğal olarak yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika kıtasına da yayılmıştır. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Genellikle ormanlık alanlar ile çalılıklarda görülen bitki umumiyetle haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde bindallı çiçeği adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Yunanca yukarıda büyüyen anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından kullanılmıştır ve bitkilerin süt kesici özelliklerine işaret etmektedir. Tür adı Yunanca hayvan gıdası anlamına gelir. Geyik gibi bazı otçul vahşi hayvanların bu orkidelerle beslenmesine işaret eder. Bitkinin, düğünçiçeğigiller ailesine bağlı Helleborus cinsi ile bir ilgisi bulunmamaktadır ancak iki bitkinin ortak özelliği vahşi hayvanlar tarafından tüketilmeleridir.

Bilgi

Tozlayıcı arıları çekmek için nektar üretir, bu nektar tozlayıcılar üzerinde sarhoş edici etkiye sahiptir. Orkidenin dudak tabanı et rengindedir ve yavrularını diğer böceklerle besleyen yırtıcı arıları kendine çeker. Arı orkideye geldiğinde çiçekteki minik mantarlara da temas eder ve nektarla mantar birleşerek sarhoş edici etki oluştururlar. Sarhoş olan arı çiçekten uzun süre (ayılana kadar 😊) ayrılamaz, bu arada bitkinin tozlaşması başarı ile tamamlanır. Bitkinin, bulunduğu bölgede trüf mantarının varlığına bir kanıt olduğu öne sürülmektedir.

Fotoğrafları

Exit mobile version