Tanımı
Uzun ve sürünücü rizomları olan çok yıllık bir bitkidir. 30 ila 80 cm büyüyebilir. Gövde çıplaktır. Yapraklar 3 ila 10 mm genişliğinde, pürüzlü ya da seyrek tüylü ve genellikle düzdür. Başak 5 ila 15 cm uzunluğunda, sıkı ya da gevşektir. Başakçık yanal olarak sıkıştırılmıştır. Dışkavuz 5 ila 10 mm uzunluğunda, mızraksı, 3 ila 7 damarlı ve sivri ya da sipsivridir. İçkavuz çıplaktır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Avrasya’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Sulak alanların kenarı, kayalık yamaçlar, stepler ve yol kenarında görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir. Haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde sabankıran ve ayrık otu adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca sarılmış anlamına gelir. İçkavuz ve kapçığın tohumun etrafına sıkıca sarılmış olmasına işaret eder. Tür adı Latince sürünücü anlamına gelir. Türün rizomlarının yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “Triticum radice repente, foliis viridibus” olarak belirtilmiştir.
Gıda
Kökü pişirilerek tüketilebilir ya da öğütülerek ekmek yapımında kullanılır. Kökü kavrularak kahve olarak içilir. Genç yaprak ve sürgünleri tüketilebilir.
Tıp
Böbrek, karaciğer ve idrar rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılır. Kökü iltihap giderici, iştah açıcı, yatıştırıcı, idrar söktürücü, taş düşürücü ve toniktir.
Dikkat
İdrar söktürücüdür ve bu nedenle uzun süre kullanımı potasyum eksikliğine neden olur.
Fotoğrafları
