Dianthus pinifolius (Keçi karanfili)

derleyen:

Tanımı

20 ila 40 cm büyüyebilir. Yoğun yığınsı bir bitkidir. Taban yaprakları şeritsi, oraksı, tek damarlı, kenarları az pürüzlüdür. Gövde yaprakları 1,5 ila 3 cm uzunluğunda ve 1 mm genişliğinde, şeritsi, tepede sivri, aşağıdaki hafifçe oraksı, 3 ila 5 damarlı, üçgensi ve kenarları az pürüzlüdür. Çiçek kurulu top başlı ve 8 ila 14 arası sayıda çiçeklidir. Çiçekler mor ila koyu mor renklidir. Kapsül dikdörtgensidir. Tohumlar yumurtamsıdır. Güneşli bölgeleri tercih eder. Donlara ve kuraklığa dayanıklıdır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita] Orman açıklıkları ve çalılıklarda görülür. Gebze ilçesinde gözlemlenmiştir. Mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde keçi karanfili adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca tanrının çiçeği anlamına gelir, ilk defa Theophrastus tarafından (diosanthos / διόσανθος) kullanılmıştır. Cins Antik Yunan tanrısı Zeus’a adanmıştır. Jüpiter, Hellen mitolojisindeki Zeus’un karşılığıdır. Cennetin ve yeryüzünün efendisi olarak kabul edilen Jüpiter; tanrıların ve insanların babası, hayatın efendisi, doğa kanunlarının kişiselleştiği varlık ve hava olaylarının tanrısıdır. Zeus ile Jüpiter arasındaki en önemli fark; Zeus’un zaman zaman insanların arasında tebdil-i kıyafet dolaşmasına rağmen, Jüpiter’in hiçbir zaman yeryüzüne inmemesidir. Roma Uygarlığı’nda karanfil, Jüpiter’in bitkisi olarak kabul edilirdi ve en erken dönemde yapılan taçlar, karanfil çiçeklerinden oluşurdu. Cinsin Türkçe adı olan karanfil yaygın bir kullanıma sahiptir ancak hiç biri bu cins için değildir. Kullanımı bilinen türler; Syzygium aromaticumClinopodium nepeta ve Ocimum × africanum’dur. Kelime, Syzygium aromaticum’un yayılış alanı olan Güneydoğu Asya orijinlidir. Bitkinin önceki adı Caryophyllus aromaticus’tur ve cins adı olan caryophyllus karanfil ile benzer kokuya sahip olan Dianthus caryophyllus için de kullanılmıştır. Karışıklığın kaynağı da bu olsa gerektir. Tür adı Latince çam yapraklı anlamına gelir. Yaprakların inceliğine işaret eder. Joseph Pitton de Tournefort, Institutiones Rei Herbariae adlı eserinde bitkiden “Caryophyllus sylvestris vulgaris angustifolius” olarak bahsetmiştir. James Edward Smith’in Florae Graecae Prodromus adlı eserinde ise “Folia angustissima” olarak geçmektedir.

Fotoğrafları