Dianthus corymbosus (Dallı karanfil)

derleyen:

Özet

Dianthus corymbosus (Dallı karanfil) genelde çayırlarda görülen ve yaz başından güz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Caryophyllales

Karanfil takımı

Caryophyllaceae

Karanfilgiller

Dianthus

Karanfil

Tanımı

Dianthus corymbosus (Dallı karanfil) genellikle 10 ila 45 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde genellikle salgılı tüylü ve tabanda dallıdır. Taban yaprakları çiçeklenme zamanı kurumuş olur, bunlar şeritsi ve 3 ila 5 cm uzunluğundadır. Gövde yaprakları şeritsi, sipsivri, 2 ila 4 cm uzunluğunda ve 2 ila 2,5 mm genişliğindedir. Çiçekler genellikle çift olarak bulunurlar. Çiçekler gösterişlidir ve 5 cm çapındadır. Çiçek zamanı kısır sürgünler görülmez. Taç yapraklar testere dişli uçlu, kırmızı renkli ve genellikle beyaz noktalıdır. Çanak silindiriktir. Taban yaprakları 3 ila 5 cm uzunluğundadır. Bunlar şeritsi ve salgılı tüylüdür. Güneşli bölgeleri, geçirgen, nemli ya da kuru toprağı tercih eder.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Balkanlar ve Türkiye’de yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Orman açıklıkları, çayırlar ve makiliklerde görülen bitki umumiyetle haziran ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1400 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde dallı karanfil adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca tanrının çiçeği anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından (diosanthos / διόσανθος) kullanılmıştır. Cins Antik Yunan tanrısı Zeus’a adanmıştır. Jüpiter, Hellen mitolojisindeki Zeus’un karşılığıdır. Cennetin ve yeryüzünün efendisi olarak kabul edilen Jüpiter; tanrıların ve insanların babası, hayatın efendisi, doğa kanunlarının kişiselleştiği varlık ve hava olaylarının tanrısıdır. Zeus ile Jüpiter arasındaki en önemli fark; Zeus’un zaman zaman insanların arasında tebdil-i kıyafet dolaşmasına rağmen, Jüpiter’in hiçbir zaman yeryüzüne inmemesidir. Roma Uygarlığı’nda karanfil, Jüpiter’in bitkisi olarak kabul edilirdi. En erken dönemde yapılan taçlar, karanfil çiçeklerinden oluşurdu.

Cinsin Türkçe adı olan karanfil yaygın bir kullanıma sahiptir ancak hiç biri bu cins için değildir. Kullanımı bilinen türler; Syzygium aromaticumClinopodium nepeta ve Ocimum × africanum’dur. Kelime, Syzygium aromaticum’un yayılış alanı olan Güneydoğu Asya orijinlidir. Bitkinin önceki adı Caryophyllus aromaticus’tur ve cins adı olan caryophyllus karanfil ile benzer kokuya sahip olan Dianthus caryophyllus için de kullanılmıştır. Karışıklığın kaynağı da bu olsa gerektir. Tür adı Latince demet ya da küme halinde anlamına gelir. Türün gövde durumuna işaret eder. Özgün tanımda bu “caule corymboso divaricato multifloro pubescente” olarak belirtilmiştir.

Fotoğrafları