Dianthus carthusianorum (Dağ karanfili)

Özet

Dianthus carthusianorum (Dağ karanfili) genelde yamaçlarda görülen ve yaz başından güz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Tanımı

Dianthus carthusianorum (Dağ karanfili) genellikle 60 cm büyüyebilen bir bitkidir. Gövde dik, basit ya da dallıdır. Yapraklar ince, 7 cm uzunluğunda ve 5 mm genişliğindedir. Çiçek kurulu sıkıdır ve 4 ila 15 arası çiçek bulundurur. Çiçekler 20 mm genişliğindedir. Bunlar koyu pembe ya da mor renkli, nadiren beyazdır ve altı ila yirmi çiçeğin bulunduğu kümeler halindedir. Güneşli bölgeleri ve geçirgen toprakları tercih eder. Tohumdan üretilir ve tohumlar bir ila iki hafta arasında çimlenir. Yetiştirilmesi kolay bir bitkidir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika kıtasına da dağılmıştır. [Harita, Alt türler, Sinonimler, Herbaryum] Orman açıklıkları, yamaçlar ve yol kenarında görülen bitki umumiyetle haziran ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 700 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde dağ karanfili adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca tanrının çiçeği anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından (diosanthos / διόσανθος) kullanılmıştır. Cins Antik Yunan tanrısı Zeus’a adanmıştır. Jüpiter, Hellen mitolojisindeki Zeus’un karşılığıdır. Cennetin ve yeryüzünün efendisi olarak kabul edilen Jüpiter; tanrıların ve insanların babası, hayatın efendisi, doğa kanunlarının kişiselleştiği varlık ve hava olaylarının tanrısıdır. Zeus ile Jüpiter arasındaki en önemli fark; Zeus’un zaman zaman insanların arasında tebdil-i kıyafet dolaşmasına rağmen, Jüpiter’in hiçbir zaman yeryüzüne inmemesidir. Roma Uygarlığı’nda karanfil, Jüpiter’in bitkisi olarak kabul edilirdi. En erken dönemde yapılan taçlar, özellikle karanfil çiçeklerinden oluşurdu.

Cinsin Türkçe adı olan karanfil yaygın bir kullanıma sahiptir ancak hiç biri bu cins için değildir. Kullanımı bilinen türler; Syzygium aromaticum, Clinopodium nepeta ve Ocimum × africanum’dur. Kelime, Syzygium aromaticum’un yayılış alanı olan Güneydoğu Asya orijinlidir. Bitkinin önceki adı Caryophyllus aromaticus’tur ve cins adı olan caryophyllus karanfil ile benzer kokuya sahip olan Dianthus caryophyllus için de kullanılmıştır. Karışıklığın kaynağı da bu olsa gerektir. Tür adı Latince Carthusian anlamına gelir. Fransa’da etkili olmuş bir Katolik tarikatı. Bitkinin, Carthusian rahipleri tarafından kas ağrısı ve romatizma tedavisinde kullanılmasına işaret eder. Tarikat üyelerinin kendilerine ait sınırları belirlenmiş bahçeleri vardır.

Tıp

Suyu çeşitli cilt sorunlarında haricen, parazitlere karşı ise dahilen kullanılır. Ağrı kesici, iltihap giderici ve yumuşatıcıdır.

Bilgi

Tozlaşma belirli kelebek türleri tarafından yapılır ve bu nedenle bazı doğal popülasyonlar yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır.

Fotoğrafları