Dianthus barbatus (Hüsnüyusuf) küme halinde bir bitkidir. Gövde dik, basit, 10 ila 70 cm uzunluğunda ve çıplaktır. Yaprak kılıfı 3 ila 6 mm uzunluğundadır. Yaprak ayası mızraksı ila yumurtamsı, 2,5 ila 10 cm uzunluğunda, yeşil renkli ve kenarları kirpiklidir. Çiçek kurulu genellikle sıkı biçimde dizilmiş 5 ila 20 çiçekten oluşan bir top baş halindedir ancak nadiren tek çiçek de görülebilir. Bırahte mızraksı, çanak ile aynı uzunlukta ya da daha uzun, otsu ve sivri uçludur. İkincil bırahte 4 ya da 6 adet, yeşil renkli, yumurtamsı ve otsudur. Çiçek sapı 0,1 ila 2 mm uzunluğundadır. Çiçekler neredeyse sapsızdır. Çanak 40 damarlı ve çıplaktır. Taç yapraklar mor, kırmızı, beyaz benekli ya da pembe ya da koyu merkezli beyaz renkli, sakallı ve 4 ila 10 mm uzunluğundadır. Kapsül 10 ila 13 mm uzunluğunda ve çanak ile aynı uzunluktadır.

Gözlem bilgileri

Bitki Avrupa’da yayılış gösterir ancak ülkemizde popüler bir süs bitkisidir. [Harita, Alt türler, Sinonimler, Herbaryum] Yol kenarı, bahçe ve mezarlıklarda görülen bitki umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde hüsnüyusuf adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca tanrının çiçeği anlamına gelir. İlk defa Theophrastus tarafından (diosanthos / διόσανθος) kullanılmıştır. Cins Antik Yunan tanrısı Zeus’a adanmıştır. Jüpiter, Hellen mitolojisindeki Zeus’un karşılığıdır. Cennetin ve yeryüzünün efendisi olarak kabul edilen Jüpiter; tanrıların ve insanların babası, hayatın efendisi, doğa kanunlarının kişiselleştiği varlık ve hava olaylarının tanrısıdır. Zeus ile Jüpiter arasındaki en önemli fark; Zeus’un zaman zaman insanların arasında tebdil-i kıyafet dolaşmasına rağmen, Jüpiter’in hiçbir zaman yeryüzüne inmemesidir. Roma Uygarlığı’nda karanfil, Jüpiter’in bitkisi olarak kabul edilirdi. En erken dönemde yapılan taçlar, özellikle karanfil çiçeklerinden oluşurdu.

Cinsin Türkçe adı olan karanfil yaygın bir kullanıma sahiptir ancak hiç biri bu cins için değildir. Kullanımı bilinen türler; Syzygium aromaticum, Clinopodium nepeta ve Ocimum × africanum’dur. Kelime, Syzygium aromaticum’un yayılış alanı olan Güneydoğu Asya orijinlidir. Bitkinin önceki adı Caryophyllus aromaticus’tur ve cins adı olan caryophyllus karanfil ile benzer kokuya sahip olan Dianthus caryophyllus için de kullanılmıştır. Karışıklığın kaynağı da bu olsa gerektir. Tür adı Latince sakallı anlamına gelir. Türün çiçeklerinin sakallı olmasına işaret eder.