Site icon Kocaeli Bitkileri

Delphinium peregrinum (Tel hezaren)

Delphinium peregrinum

Delphinium peregrinum: 29/07/2023; Yuvacık Barajı; 170 m.; yol kenarı. © Hüseyin Doğan

Tanımı

10 ila 60 cm büyüyebilir. Gövde tüylü ya da tüysüz olabilir. Gövde dallıdır. Orta gövde yaprakları derin kesikli şeritsi mızraksı biçimde dilimli, üst yapraklar şeritsi mızraksıdır. Çiçek kurulu gevşek ya da sıkı olabilir. Bırahte çiçek sapları ile aynı uzunluğa sahiptir. Çiçekler koyu mor renklidir. Alt çanak yaprakları sarı renklidir. Yapraklar üç ya da beş parçalıdır. Her lob iki şeritsi parçaya bölünmüştür. Folikül dikdörtgensi, 5 ila 9 mm uzunluğunda ve sıklıkla cılız tüylüdür.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak doğu Akdeniz havzası ile İran’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Yamaç, tarla ve yol kenarında görülür. Başiskele ilçesinde gözlemlenmiştir. Haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde tel hezaren adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca rahim ve/veya yunus balığı anlamına gelir. Bu durumda mahmuzun şeklinin yunus balığının dorsal yüzgecine benzemesi ile bağ kurulmuş gözüküyor. Bitkiler ayrıca rahim sorunlarının tedavisinde de kullanılmış olabilir, geleneksel bitki isimleri çoğunlukla tedavi ettikleri hastalıklarla bağlantılı isimlere sahiptir. Cinsin Türkçe adı olan hezaren Farsça kökenlidir ve bin renkli anlamına gelir. Gerçekten de Delphinium türleri çiçekleri mavi, mor, kırmızı, beyaz ve sarı renklerinde olur. Tür adı Latince gezgin anlamına gelir.

Tarihi

Dioscorides 3-72: Çiçekleri şebboya benzer, mor renklidir ve adını yunusa olan benzerliğinden alır. Tohumlar kapsül içinde olur ve darıya benzer. Şarapla içildiğinde akrep sokmalarına karşı etkili bir panzehirdir. Ayrıca bitkiyi akrebe temas ettirmenin, canlıyı felç edeceği de söylenir.

Fotoğrafları

Exit mobile version