Tanımı
20 ila 40 cm büyüyebilir. Yumru genellikle tepeye doğru 2 ila 3 arası sayıda lobludur. Kök gövdenin yeraltı sitolonları bulunur. Yapraklar dik, mızraksı şeritsi ve alttakiler daha geniştir. Çiçek kurulu başak formunda darca silindirik ve görece gevşektir. Bırahte mızraksıdır ve yumurtalıkla aynı uzunluktadır. Çiçekler gül pembe renklidir. Çanak ve taç yapraklar bir sorguç halinde birleşir. Çanak yapraklar yumurtamsı mızraksı iken taç yapraklar daha dardır. Dudak düz, yelpaze biçiminde ila genişçe yumurtamsı, kenarları küt dişçikli, ortadaki lob küçük ve zaman zaman dişlidir. Mahmuz incedir ve yumurtalığın yarısı kadardır.
Gözlem bilgileri
Yunanistan ile İran arasındaki bölgede doğal olarak yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Yüksek rakımlarda ıslak çayırlar ile tatlı su kaynaklarının yakınlarında görülür. Başiskele ilçesinden kaydı vardır ancak henüz gözlenememiştir. Nisan ve haziran ayları arasında çiçek açar. 900 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Takım
Asparagales (Kuşkonmaz takımı)
Aile
Orchidaceae (Salepgiller)
Cins
Dactylorhiza (Balkaymaksalebi)
Tür
Dactylorhiza iberica (Kırım salebi)
Anahtar kelimeler
Türkçe adları
Dilimizde kırım salebi adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Yunanca parmak köklü anlamında gelir. Yumruların 2 ila 5 arası el biçiminde loblu olmasına işaret eder. Tür adı ise Latince İberya anlamına gelir. Günümüzde Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan topraklarında yer alan antik İberia bölgesidir. Marschall von Bieberstein de bitkinin habitatı için “Habitat in Iberia” notunu düşmüştür. Bitkinin Türkçe adının neden Kırım ile sınırlandırıldığı açık değildir. Yayılış alanı hayli geniştir ve eğer bir coğrafya ile imlenecek olsaydı o da şüphesiz İberya olurdu.
Görüşünüzü Yazın