Crocus bifloriformis (Misya çiğdemi)

---

Anahtar kelimeler: Endemik.

Dolaşım

Bitkiler › Kuşkonmaz takımı › Süsengiller › Çiğdem › Misya çiğdemi

Dağılımı

Bitki doğal olarak Türkiye’de yayılış gösterir.

Genel bilgiler

Kormus neredeyse küresel ve 1 ila 1,5 cm çapındadır. Gömlek açık kahverengidir. Yapraklar 3 ila 6 arası sayıda, 0,5 ila 1 mm genişliğinde, şeritsi, koyu yeşil, tüysüz, beyaz şeritlidir. Çiçek örtüsü boğazı koyu sarı ila koyu turuncu kırmızı renklidir. Çiçek örtüsü tüpü beyazımsı, tepeye doğru menekşe ya da mavimsi şeritlidir. İkincil bırahte mevcuttur ve bırahteden daha kısadır. İplikçik 2 ila 6 mm uzunluğunda, sarı ila turuncu renklidir. Başçık 8 ila 15 mm uzunluğunda, genişçe ok şeklinde ve sarı renklidir. Ocak, şubat ve mart aylarında çiçek açar.

Gözlem

Çalılık, yamaç ve çayırlarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir.

Etimoloji

Cins adı Tanrı Hermes’in arkadaşı Crocus’un (κρόκος) adını taşımaktadır. Bir gün iki arkadaş disk atma alıştırması yaparken Hermes, kazayla Crocus’u öldürür. Crocus’un öldüğü yerden küçük bir çiçek çıkar, Crocus’un kanı çiçeğe dökülür. Çiçeğin merkezinde görülen kırmızı renkli uzantılar (ercik) Crocus’un kanıdır. Bitkinin adı ile ilgili ikinci rivayette ise; Crocus adında bir genç orman perisi, Smilax adında bir çoban kıza âşık olur ancak aşkı karşılıksız kalır ve bu aşk nedeniyle tükenerek çiğdem çiçeğine dönüşür ya da öldüğü yerden çiğdem çiçekleri çıkar. Bu hikâyede adı geçen çoban kız Smilax ise, tırmanıcı Smilax (melocan) bitkisine dönüşür. Son rivayet ise Zeus ve Hera’nın birlikte uzandığı çimenlerin arasından, onların aşklarının yüceliği ile çıkmıştır. Tür adı Latince “Crocus biflorus formlu” anlamına gelir. Türün Crocus biflorus (ikiz çiğdem) türü ile benzerliğine işaret eder.

Fotoğrafları

Literatür

Stapfia 97: 11. 2012. Kerndorff & Pasche.