Crepis (Kıskıs)

Özet

Crepis (Kıskıs) çok sayıda benzeri olduğu için genelde teşhisi zor olan ve neredeyse dünyanın tamamına dağılmış türleri barındıran bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Tanımı

Crepis (Kıskıs) 3 ila 120 cm büyüyebilen, kazık köklü ya da zaman zaman rizomlu, tek, iki ya da çok yıllık otlardan oluşan bir cinstir. Bitkiler gövdeli ya da gövdesiz, rizomlu ya da kazık köklüdür. Gövde tek ya da birkaç adet, dik ya da yatık-yükselici, çıplak ya da tüylü ve dallı ya da dalsızdır. Yapraklar tabanda ve gövdede, saplı, eliptik, yumurtamsı, mızraksı, şeritsi ya da kaşıksı, kenarları düz, dişli ya da teleksi lobludur. Çiçek durumu dalsız, tek çiçek başlı ya da küme halinde çiçek başlıdır. Kömeçler birkaç adet ya da çok sayıda, sarı ya da nadiren beyaz kırmızı renklidir. İnvolukrum silindirik ila çansı ve 4 ila 15 mm çapındadır. Filariler 1 ya da 2 sırada 5 ila 18 adet, mızraksı ve sivri ya da sipsivri uçludur.

Çiçek tablası düz ya da dışbükey, genellikle çukurlu, çıplak ya da tüylüdür. Çiçekçikler 5 ila 100 adet olup taç genellikle sarı ya da turuncu, zaman zaman beyaz, pembe ya da kırmızı renklidir. Kapçık tek ya da iki formlu, sarı, kahverengi, yeşil, kırmızı ya da siyah renkli, silindirik ya da mekiksidir. Sorguç kalıcı ya da dökülücü, 80 ila 150 adet ve genellikle beyaz renklidir. Cins özellikle Akdeniz havzası olmak üzere kuzey yarımküreye özgüdür ancak günümüze güney yarımküreye de dağılmıştır. Bazı türleri çiğ ya da pişirilerek tüketilir. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca sandalet anlamına gelir. Cinsin kapçık yapısına işaret eder. Diğer bir çıkarsamaya göre Latince kaba anlamına gelir. Cinse bağlı bazı türlerin yaprakları serttir ve otçulları caydırmak için küçük dikensi yapılar barındırır.

Kocaeli’ndeki türler

Crepis zacintha

Crepis zacintha

Yamaç kıskısı

Crepis sancta

Crepis sancta

Yaban kıskısı

Crepis (Kıskıs)

Crepis macropus

Ak kıskıs

Crepis (Kıskıs)

Crepis smyrnaea

Ardıç kıskısı

Crepis setosa

Crepis setosa

Kılçıklı kıskıs

Crepis vesicaria

Crepis vesicaria

Kese kıskısı

Crepis pulchra

Crepis pulchra

Zarif kıskıs