Ayva alıcı
Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Endemik.
Dolaşım
Bitkiler › Gül takımı › Gülgiller › Alıç › Ayva alıcı
Dağılımı
Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir.
Genel bilgiler
8 ila 10 metre büyüyebilir. Yapraklar ters yumurtamsı ila baklavamsı yumurtamsı, 1,5 ila 2,5 cm uzunluğunda ve 1,5 ila 2,5 cm genişliğindedir. Tabanları kamamsı, yeşil renkli, ülgerli, alt yüzeyleri yoğun ülgerli, 3 ila 7 lobludur. Yaprak sapı 3 ila 10 mm uzunluğundadır. Salkım 4 ila 8 çiçeklidir. Çiçekler beyaz renkli, 2,5 cm çapındadır. Çanak yaprak büyük, üçgensi, meyve zamanı ters dönüktür. 5 boyuncuk görülür. Meyve sarı, zaman zaman kırmızıya bürünmüş ve 2 cm çapındadır. Popüler bir süs bitkisidir.
Gözlem
Kayalık yamaçlar ve ormanlık alanlarda görülür. Başiskele ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir. Görseller Franz Xaver’in izni ile kullanılmıştır.
Yaygın adları
Ayva alıcı, Çakır alıcı, Godon alıcı, Sarı alıç, Göden alıcı, Kotan alıcı.
Çiçek zamanı
Mayıs-Temmuz ayları.
Yükseklik
800-1600 metre arası.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca “dayanıklı” anlamına gelir. Cinsin kalın odunsu yapısına atıftır. Daha kabul edilebilir bir yoruma göre Antik Yunanca “sağlam diken” anlamına gelir, cinsin bazı üyelerinde dikenler görülür. Cinsin Türkçe yaygın adı “alıç” Farsça kökenlidir, aynı dilde “alu” erik anlamına gelir, “aluç” ise küçük erik. Tür adı Latince “Tanacetum yapraklı” anlamına gelir. Türün yapraklarının papatyagiller cinsi Tanacetum (pire otu) yapraklarına benzemesine işaret eder.
Mutfak
Meyveler çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir.
Geleneksel tıp
Meyveler ve çiçekler, doğrudan ve hafif bir kalp toniği görevi görmenin yanı sıra hipotansif bir etkiye sahiptir. Özellikle yüksek kan basıncı ile birlikte zayıf kalp tedavisinde endikedirler. Etkili olması için uzun süreli kullanım gereklidir.
Fotoğrafları
Literatür
Synopsis plantarum; 1805 38 1806. (Poir.) Pers.