Özet
Cosmos sulphureus (Sülfür kozmos) genelde yaz sonundan güz ortasına kadar çiçek açan hayli popüler bir süs bitkisidir.
Hiyerarşi
Tanımı
Cosmos sulphureus (Sülfür kozmos) çoğunlukla 30 ila 120 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Yaprak sapı 1 ila 7 cm uzunluğunda; yaprak ayası 5 ila 25 cm uzunluğunda, en uçtaki lob 2 ila 5 mm genişliğinde, yaprak kenarı seyrekçe kirpikli ve yaprak ucu sivri çıkıntılıdır. Çiçek kurulu sapı 10 ila 20 cm uzunluğunda, küçük çanak bırahteleri yayılıcı yükselici, şeritsi bizsi, 5 ila 10 mm uzunluğunda ve sivri uçludur. İnvolukrum 6 ila 10 mm çapında, filariler dik, dikdörtgensi mızraksı, 9 ila 18 mm uzunluğunda ve sivri ila yuvarlak uçludur. Dilsi çiçekler 7 ila 10 adet, sarı ila kırmızı turuncu renkli, ayası ters yumurtamsı, 18 ila 30 mm uzunluğunda, ucu kesik ve minik dişlidir. Disk çiçekleri turuncu-sarı renkli ve 6 ila 7 mm uzunluğundadır. Kapçık siyahımsı olup 1,5 ila 3 cm uzunluğundadır ve sorguç görülmez.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak güney ve orta Amerika kıtasında yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümüne yayılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Tahrip edilmiş araziler, yol kenarı ve bahçelerde görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda Körfez ve İzmit ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde sülfür kozmos adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca dünya anlamına gelir. Cosmos kelimesi bu dilde hem dünyayı hem de dünyanın ahengini belirtir. Cinsin çiçek başları dünyayı ve ahengi simgeler. Tür adı Latince sülfür anlamına gelir ve açık bir şekilde türün çiçek rengine işaret eder.
Gıda
Güneç sürgünleri çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir.
Tıp
Kökleri sıtma tedavisinde kullanılmıştır. Bunun yanında güçlü bir iltihap giderici olduğu rapor edilmiştir.
Bilgi
Çiçeklerinden yünleri boyamak için kullanılan sarı-turuncu renk elde edilmektedir.
Fotoğrafları
