Corydalis solida (Rumeli kazgagası)

---

Anahtar kelimeler: Tıbbi bitki.

Dolaşım

Bitkiler › Düğünçiçeği takımı › Gelincikgiller › Kazgagası › Rumeli kazgagası

Dağılımı

Bitki doğal olarak batı Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir.

Genel bilgiler

25 cm büyüyebilir. Gövde diktir. Taç tek simetrili, mor kırmızı renkli, 15 ila 20 mm uzunluğundadır. Taç yaprak sayısı dörttür. İç taç yapraklar kısmen birleşik, dış taç yapraklar ise mahmuzludur. Mahmuz 9 ila 11 mm uzunluğundadır. Çanak yaprak sayısı ikidir. 6 adet ercik görülür. Ginekium 2 kaynaşmış karpelden oluşmaktadır. Çiçek kurulu10 ila 20 arası çiçek taşır. Yapraklar almaşlı dizilişli ve saplıdır. Alttaki gövde yaprağı pulsu, diğer 2 ila 3 arası yaprak genellikle iki üçlüdür. Meyve silikulaya benzer. Popüler bir süs bitkisidir. Tohumların kurumasına izin verilmemelidir, bu durumda canlılıklarını kaybederler.

Gözlem

Ormanlık alanlar, dere kenarı ve alpin çayırlarda görülür. Gölcük ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir.

Etimoloji

Cins adı Latince “tepeli toygar” anlamın gelir. Cinsin çiçeklerinin Galerida cristata sorgucuna benzemesine işaret eder. Türkçe yaygın adı olan “kazgagası” da muhtemelen başka bir kuşa, kaza (Anser) işaret eder. Çiçeklerin taç yaprakları açık bir gagayı andırır ve ortasında dile benzer boyuncuk, tepecik lobu ve papilla uzanmaktadır. Tür adı Latince “katı” anlamına gelir. Türün yumru yapısına işaret eder. Özgün tanımda bu “radice non cava” olarak belirtilmiştir.

Mutfak

Kökü kaynatılarak tüketilebilir. Nişasta bakımından zengindir.

Geleneksel tıp

Çin tıbbında ağrı kesici olarak kullanılmaktadır. Dahili olarak uykusuzluk giderici, uyarıcı ve ağrı kesici olarak, özellikle ağrılı adetlerde, travmatik yaralanmalarda ve lumbagoda yatıştırıcı olarak kullanılır. Kan basıncını düşürmek için kullanılır.

Dikkat

Zehirli bitkidir. Sadece uzman gözetiminde kullanılmalıdır. Yumru, hamile kadınlar için reçete edilmemelidir.

Literatür

Manuel d’Herborisation en Suisse et en Valais 371. 1811. (L.) Clairv.