Viola (Menekşe)
Viola (Menekşe) bazı türleri kültürel anlamda önemli olan ve çok sayıda türü süs bitkisi olarak yetiştirilen meşhur bir cinstir.
Viola (Menekşe) tek ya da çok yıllık otlardan oluşan bir cinstir. Gövde vardır veya yoktur ve zaman zaman sürünücü dallıdır. Yapraklar basit, almaşlı dizilişli ya da tabanda, kenarları düz, dişli ya da kesikli, sitipüller küçük ya da büyük, düz, dişli ya da tek teleksi, zaman zaman da yaprak benzeridir. Çiçekler tek başına, tek simetrili ve sıklıkla iki formludur. Cleistogamous çiçekler chasmogamous çiçeklerden daha sonra çıkmaktadır. Çanak yaprakların uzunlukları hafifçe farklı ve sıklıkla tabanda kulaklıdır. Çanak yaprakların uzunlukları farklı, öndeki taç yaprak daha büyük ve tabanda mahmuzludur. İplikçikler serbest, çok kısa, boyuncuk neredeyse dik ya da genellikle alta doğru kavislidir. Tohumlar yumurtamsı küresel ve genellikle pürüzsüzdür. Cins dünyanın büyük bölümünde yayılış gösterir.
Bitkinin adı Yunanca’dan (ιον) Latince’ya geçmiş ve viola halini almıştır. Buna göre cins adını Atlas’ın kızı Ia’dan almıştır. Ia utangaç bir orman perisidir ve Apollon’dan kaçarken, tanrıça Diana’nın yardımıyla menekşe çiçeğine dönüşmüştür. Menekşelerin, özellikle ormanlık alanların altında ve gölgeli yerlerde bulunması, Ia’nın utangaçlığı ve Apollon’dan saklanıyor olması ile bağdaştırılmaktadır. Benzer bir rivayet gizem tanrıçası Proserpine hakkında da anlatılmaktadır. Menekşe toplamakta olan Proserpine, yeraltı tanrısı Pluto’nun saldırısına uğramış ancak Ia’dan farklı olarak Proserpine kurtulamamıştır. Bitkinin adı ile ilgili diğer referans ise, nehir tanrısı İnakhos’un kızı İo’dan (Ἰώ) geldiği yönündedir. Menekşe ile beslenen Io, menekşe çiçeklerini Jüpiter’e ilk sunan kişidir.
