Vicia galilaea (Deli culban)

Vicia galilaea (Deli culban), Baklagiller ailesine bağlı Fiğ cinsinden genellikle 15 ila 75 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Alt yapraklar 1 ila 2 çift halinde yaprakçıklıdır. Bunlar yumurtamsı ila dairesel, iri ve düz kenarlıdır. Çiçekler iki renklidir. Bayrakçık leylak renkli, pençe ile eşit uzunlukta ya da ondan daha kısa, görece kıvrık ve beyazımsı renkli ve koyu uçlu kanatçıklardan hafifçe daha uzundur. Taç, çanağın 2,5 ila 3 katı uzunluğundadır. Vicia narbonensis ile yakındır ve ondan yaprakçık çiftinin daha az sayıda, bunların daha büyük ve düz kenarlı ile çiçeklerin az sayıda ve sıklıkla çift renkli olması ayırt edilir. Meyve daha geniş ve yoğun biçimde cılız tüylüdür. Dilimizde deliculban adı ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Vicia galilaea doğal olarak Türkiye ile İsrail arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Kayalık yamaçlar, tahrip edilmiş araziler ve tarlalarda görülmektedir. Umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır. Bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda Gölcük ve İzmit ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins adı Latince bağlayıcı anlamına gelir. İlk defa Plinius tarafından kullanılmıştır. Bu bağlamda cinsin birçok üyesinde görülen sarılıcı karaktere işaret eder. Epitet Latince Celile, İsrail anlamına gelir. Açık bir şekilde türün tip yerine işaret eder.