Veronica cymbalaria (Venüs çiçeği)

Veronica cymbalaria (Venüs çiçeği), Sinirotugiller ailesine bağlı Mavişot cinsinden genellikle 10 ila 60 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Gövde tüylü ve çok dallıdır. Taç 6 ila 10 mm uzunluğundadır. 4 adet beyaz taç yaprak görülür. Çanak 3 ila 4 mm uzunluğundadır. Meyve 2 ila 4 arası tohum barındırır. Yapraklar düz, eliptik ya da yumurtamsı ve dişlidir. Alt yapraklar karşılıklı, üsttekiler almaşlı dizilişlidir. Bunlar 5 ila 9 arası lobludur. Çiçekler beyaz renkli ve baş aşağıdır. Meyve neredeyse elipsoit ve 4 tohumludur. Tohumlar küresel ve turuncu kahverengimsidir. Dilimizde venüsçiçeği ve solgun yavşanotu adları ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Batı Asya ve Akdeniz havzasında yayılış gösterir ancak günümüzde Amerika ve Avustralya’ya da dağılmıştır. Orman açıklıkları, makilik, yol kenarı, kayalık yamaçlar, duvarlar ve tahrip edilmiş arazilerde görülen bitki umumiyetle ocak ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 200 ila 1200 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins Azize Veronica’ya adanmıştır. Cinsin çiçeklerinin Veronica’nın duvağına benzemesine işaret eder. Hristiyan teolojisine göre İsa çarmıha gerilmeye götürülürken yüzündeki kan ve terleri silmesi için Veronica kendisine bir mendil uzatır. İsa mendille yüzünü silip geri uzattığında, Veronica mendilde İsa’nın yüzünün belirdiğini görür. Veronica Antik Yunanca orijinlidir ve gerçek resim anlamına gelir. Diğer bir söylenceye göre, Harran kralı Abgar vebaya yakalanır ve elçisini şifa dağıtıcı olarak meşhur olan İsa’ya gönderir. Elçi İsa’ya gelip kralı tedavi etmesini söyler, İsa bunun olamayacağını söylediğinde de en azından resmini yapıp krala götürmek için izin ister. İsa bunu kabul eder ancak yüzündeki nur yüzünden elçinin gözleri kamaşır ve resmi çizemez. Bunun üzerine İsa su ister, su ile yüzünü yıkar, sonra yüzünü sildiği bezi elçiye uzatır. Yüzü olduğu gibi beze çıkmıştır. Epitet Latince zil anlamına gelir. Türün yaprak yapısına işaret eder.