Ulmus glabra (Dağ karaağacı)
Ulmus glabra (Dağ karaağacı) genelde yüksek rakımlardaki ormanlarda görülen, yaprak döken ve uzun boylu bir ağaçtır.
- 1
Meyve
Ulmus glabra: 20/05/2025; Kuzuyayla; 1400 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan
- Alem:
Plantae
- Takım:
Rosales
- Aile:
Ulmaceae
- Cins:
Ulmus
- Literatür:
Fl. Angl.: 95 (1762).
- Yazar:
Huds.
- Dağılım:
- Eşadlar:
- Kayıtlar:
Ulmus glabra (Dağ karaağacı), Karaağaçgiller ailesine bağlı Karaağaç cinsinden 35 ila 40 cm büyüyebilen bir ağaçtır.
Tanımı#
Dallar görece kalın ve özellikle ilk evrelerinde kıllıdır. Yapraklar 16 cm uzunluğunda, 8 cm genişliğinde, geniş biçimde ters yumurtamsı ila eliptik, sıklıkla üst bölümde üç loblu, sipsivri uçlu, testere dişli kenarlı, üst yüzeyde pürüzlü ve alt yüzeyde havlıdır. Yaprak sapı çok kısadır. Çiçekler erselik olup yapraklardan önce çıkmaktadır ve bunlar 10 ila 20 adet çiçekten oluşan kümeler halindedir. Samara geniş biçimde ters yumurtamsı ila eliptik, 2,5 cm uzunluğunda ve çıplak ya da zaman zaman orta bölümde havlıdır. Tohum, samaranın merkezindedir. Dilimizde dağ akçağacı adı ile bilinmektedir.
Gözlem bilgileri#
Bitki doğal olarak Avrupa ile Türkistan arasında kalan bölgede yayılış gösterir. Ancak günümüzde Kuzey Amerika’ya da dağılmıştır. Yaprak döken ağaçlarla birlikte karışık ormanlarda görülen bitki umumiyetle mart ve nisan ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 100 ila 1600 metre arasındaki rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji#
Cins adı Latince kahverengi anlamına gelmektedir. Olasılıkla bizdeki karaağaç benzeri bir bağıntıya sahiptir. Epitet Latince çıplak anlamına gelir ve açık bir şekilde türün meyvesinin genellikle çıplak olmasına işaret etmektedir.
Kullanımı#
Yapraklar çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir ancak zamanla tatları acılaşmaktadır. Olgun meyveler aromatiktir ve çiğ olarak yenilmektedir. İç kabuk büzücü, yumuşatıcı ve idrar söktürücüdür. İshal, romatizma, hemeroid ve yara tedavisinde kullanılmıştır.