Tradescantia virginiana (Karasevda)

Tradescantia virginiana (Karasevda), Telgrafçiçeğigiller ailesine bağlı Telgrafçiçeği cinsinden dik ya da yükselici ve nadiren boğumlardan köklenici çok yıllık bir bitkidir.

Tanımı#

Kök 2 ila 4 mm genişliğinde ve etlidir. Gövdeler 5 ila 35 cm uzunluğundadır. Yapraklar sarmal biçimde dizili ve sapsız, yaprak ayası şeritsi mızraksı, 13 ila 37 cm uzunluğunda, 0,4 ila 2,5 cm genişliğinde, ucu sipsivri ve çıplak ya da zaman zaman kısa havlıdır. Çiçek durumu uçta ya da nadiren koltuklardadır. Çiçekler belirgin biçimde saplı, çiçek sapı 1,2 ila 3,5 cm uzunluğunda ve salgısız seyrek tüylüdür. Çanak yapraklar şişkin, 7 ila 16 mm uzunluğunda ve salgısız seyrek tüylüdür. Taç yapraklar belirgin, mavi ila mor ya da zaman zaman gül renkli, genişçe yumurtamsı ve 1,2 ila 2 cm çapındadır. Ercikler serbesttir. İplikçikler sakallıdır. Kapsül 4 ila 7 mm uzunluğundadır. Tohum 2 ila 3 m uzunluğundadır. Bitki normalde nemli toprağı tercih eder ancak kuru bahçe topraklarında da yaşayabilir. Dilimizde örümcek zambağı, mavi çiçekli telgraf çiçeği ve karasevda çiçeği adları ile bilinmektedir.

Gözlem bilgileri#

Bitki doğal olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın ılıman kuşaklarında yetiştirilmektedir. Bahçeler ve yol kenarlarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Etimoloji#

Cins 1570 – 16 Nisan 1638 tarihleri arasında yaşamış İngiliz doğa bilimci John Tradescant’e adanmıştır. Epitet Latince Virginia, ABD anlamına gelir. Türün tip yerine işaret eder. Özgün tanımda bu “Habitat in Virginia” olarak belirtilmiştir.

Kullanımı#

Yapraklar çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Sürgünler ve çiçekler salatalara eklenmektedir. Kökleri müshil etkilidir. Böbrek ve mide rahatsızlıkları ile kadın şikayetlerinin tedavisinde de çay olarak tüketilir. Yaprakları lapa halinde böcek ısırıklarına uygulanır.